Dziennik estoński „Postimees” z 7 listopada 2000, Argo Ideon; Rosja domaga się postępowania zgodnie z ustaleniami umowy Vare – Szironin. Ciąg dalszy burzy związanej z ujawnieniem kilka dni wcześniej tajnej umowy, zawartej w 1991 r. przez ówczesny postkomunistyczny rząd Estonii z sowieckim KGB. W ubiegłym tygodniu Estończyków zbulwersowało ujawnienie tajnej umowy zawartej miedzy rządem estońskim a kierownictwem KGB, dotyczącej statusu byłych pracowników KGB i ich rodzin pozostających w Estonii. Zawarta 18 grudnia 1991 roku umowa przewiduje, że w zamian za akta, wyposażenie i broń b. KGB Estońskiej Socjalistycznej Republiki Sowieckiej, rząd Estonii gwarantuje, że „urzędnicy KGB pozostający w Estonii nie będą nękani przez jej władze”. Aczkolwiek umowę, w imieniu stron, zawarli minister stanu Republiki Estonii Raivo Vare i przedstawiciel KGB ZSRS Wiaczesław Szironin, to, jak pisze dziennik, „na dokumencie widnieją także podpisy premiera Savisaara i ministra spraw wewnętrznych ZSRS – Bakatina”. Dokument zniknął z archiwum kancelarii premiera - „tuż przed odsunięciem od władzy gabinetu Savisaara” - zwraca uwagę „Postimees”. Ujawniony został dopiero teraz, w związku z wytoczoną państwu estońskiemu przez jednego z byłych pracowników KGB sprawą sądową. Uważa on, że władze estońskie złamały prawo, nie chcąc przedłużyć mu prawa pobytu w Estonii. Dowodem stała się właśnie umowa Vare – Szironin, a szczególnie jej fragment mówiący: „Prawa i swobody byłych urzędników KGB nie będą ograniczane”. Tak, jak się spodziewano, Rosja zaczyna już wykorzystywać argumenty prawne wynikające z podpisania dokumentu. Jak pisze dziennik, „rosyjska ambasada w Tallinie zwróciła się dzisiaj do ministerstwa spraw zagranicznych, domagając się od władz Estonii wyjaśnienia, jak wydalanie byłych pracowników KGB z kraju ma się do postanowień umowy Vare – Szironin”. W tej sytuacji władze estońskie chcą podważyć legalność umowy. „Minister spraw wewnętrznych Tarmo Loodus wydał Kaitsepolitsei [służba bezpieczeństwa] polecenie przeprowadzenia śledztwa mającego wyjaśnić przede wszystkim zgodność umowy z obowiązującym prawem”- czytamy w gazecie. Chodzi o wyjaśnienie, czy ówczesny rząd miał w ogóle prawo podpisywać takie dokumenty i dlaczego zniknęły one z archiwum. Dziennik estoński „Postimees” z 8 listopada 2000, bez autora; Sąd: umowa z KGB jest nieważna. Artykuł poświęcony kwestii legalności ujawnionej umowy Vare – Szironin. „Zawarta przed laty, a dotycząca statusu byłych pracowników KGB w Estonii, umowa między ministrem Vare a przedstawicielem KGB Szironinem, jest nieważna – uznał talliński Sąd Administracyjny, do którego odwołał się jeden z byłych pracowników sowieckiej służby bezpieczeństwa”- donosi największy w Estonii dziennik. Sędzia Kaire Pikamäe odrzucił w ten sposób koronny dowód przedstawiony w sprawie Siergiej Buszelowski vs rząd Estonii. Ten były oficer KGB zaskarżył do sądu odrzucenie przez Urząd Obywatelstwa i Migracji jego podania o przedłużenie mu pozwolenia na pobyt w Estonii, a jako dowód przedstawił umowę z 1991 r. Już wcześniej legalność umowy Vare – Szironin zakwestionował zespół ekspertów, uznając, że od długiego czasu jest już ona nieważna, w związku z podpisaniem szeregu innych umów estońsko – rosyjskich i ustawodawstwem estońskim. Uznanie umowy za nielegalną ma ogromne znaczenie dla problemu byłych oficerów KGB w Estonii. Gdyby bowiem ją uznano, wówczas władze estońskie nie miałyby prawie żadnego instrumentu kontroli nad tym niebezpiecznym dla bezpieczeństwa kraju środowiskiem – obecnie, jak podaje dziennik, „w Estonii żyje 15.000 emerytowanych rosyjskich wojskowych (do tego dodać trzeba ich rodziny) i 300 byłych pracowników KGB, także z rodzinami”. W tej chwili państwo estońskie ma możliwość usunięcia z kraju byłych pracowników sowieckiego aparatu przemocy, poprzez nieprzedłużenie im pozwolenia na pobyt (przypadek Buszelowa). „Adwokat Sven Sillar – reprezentujący Buszelowa i innego eks-oficera KGB Grigorjewa – zapowiedział już apelację w tej sprawie”- dodaje „Postimees”.