W poniższej charakterystyce zwraca uwagę określenie przez SB grupy Wałęsy, która ucusnęła Annę Walentynowicz z władz "Solidarności" Stoczni Gdańskiej jako "działaczy postępowach".
Gdańsk, dnia 8.12.1983 r.
TAJNE SPECJALNEGO ZNACZENIA
Egz. nr 1
CZARAKTERYSTYKA
Anny Walentynowicz figurantki sprawy operacyjnego rozpracowania nr 26100 krypt. "EMERYTKA".
Ob. WALENTYNOWICZ Anna c. Jana i Aleksandry Lubczyk, ur. 15.08,1929 r. Równe/ZSRR/, narodowość i obywatelstwo - polskie, emerytka, zam. Gdańsk, ul. Grunwaldzka .../...
Wymieniona pochodzi z rodziny chłopskiej. Po ukończeniu 5 klas szkoły podstawowej w 1940 roku przerwała naukę z powodu śmierci rodziców. W latach 1943-45 zamieszkiwała w Tłuszczu. W 1945 r. przeniosła się do Gdańska. Pracę zawodową rozpoczęła w 1950 roku w fabryce „Amada” w Gdańsku. W Stoczni Gdańskiej im. Lenina pracowała od 8.11.1950r. Po ukończeniu kursu spawania elektrycznego rozpoczęła pracę na Wydziale wyposażeniowym W-3, jako spawacz elektryczny, gdzie pracowała do dnia 13.06.1966 r. Następnie ze względu na orzeczenie Społecznej Komisji Lekarskiej (operacja narządów kobiecych) zostaje przeniesiona na stanowisko suwnicowej na tym samym Wydziale.
W dniu 3.10.1968 r. została przeniesiona na własną prośbę do pracy na Wydział W-2, na takie same stanowisko pracy. Z dniem 1.10.1974 r. przydzielono wymienionej stanowisko operatora urządzeń dźwignicowych na W-2.
Anna Walentynowicz w swoim miejscu pracy cieszyła się opinią dobrego pracownika, sumiennego i zdyscyplinowanego. Wymieniona była zaangażowana w pracy społecznej w Radzie Kobiet Wydziału, oraz Radzie Zakładowej.
Za wyniki pracy zawodowej Anna Walentynowicz była wyróżniana:
w latach 1953 i 1957 - Brązowym Krzyżem Zasługi,
w roku 1961 - Srebrnym Krzyżem Zasługi,
w roku 1966 - Złotym Krzyżem Zasługi.
W związku z ujawnieniem faktu udziału Walentynowicz Anny w zebraniu o charakterze antysocjalistycznym w dniu 13.09.1978 r. założono sprawę operacyjnego rozplanowania nr 26100, krypt. "EMERYTKA".
W trakcie powyższego zebrania wymieniona nawiązała kontakty ze znanymi w tamtym okresie jak i w kilku przypadkach do chwili obecnej z antysocjalistycznej działalności osobami, między innymi: ................ i ................., ......................, ................., ...................., ..............., ......................., ........ Od powyższego momentu A. Walentynowicz uczestniczyła prawie we wszystkich cyklicznie odbywających się zebraniach organizowanych przez ........ ....................... oraz ........... ..........................., szczególnie aktywnie angażując się w ideę działania w Trójmieście tzw. Wolnych Związków Zawodowych.
Kolejną formą zaangażowania się figurantki do nielegalnej działalności było przeprowadzenie w dniu 14.11.1978 kolportażu nielegalnego wydawnictwa pod tytułem "Ruch Związkowy" nr 2 z września 1978 r. oraz odezwy Narodowego Związku Rosyjskich Solidarystów NTS pt. "Do Społeczeństwa Polskiego" na terenie Stoczni Gdańskiej im. Lenina w Gdańsku.
W trakcie kolejnych spotkań działaczy antysocjalistycznych wymieniona coraz bardziej aktywnie angażujecie w działalność zostając członkiem redakcji pisma „Robotnik Wybrzeża” na początku 1979 roku, W okresie tym poznaje ona kolejną działaczkę WZZ - ............ .................., ................. oraz wielu działaczy innych nielegalnych ugrupowań jak: .................., ...................., ......................... Z tego kresu datują się również pierwsze kontakty z KSS „KOR” i .................., którego poznaje osobiście.
Swojej działalności starała się ona nadawać jak najbardziej publiczny charakter. Między innymi wielokrotnie w miejscu pracy oraz rejonie zamieszkania sprowokowała zbiegowiska, w trakcie których w sposób tendencyjny i wrogi wypowiadała się na temat sytuacji w zakładzie pracy, jak również popularyzowała działalność KSS „KOR”, którego program był zgodny z jej przekonaniami.
A. Walentynowicz w swojej działalności nie liczyła się z żadną logiczną argumentacją, bezkrytycznie przyjmowała za swoje wszystkie informacje przekazywane przez wrogie ośrodki propagandowe na Zachodzie, była aktywną zwolenniczką programu jaki nakreślił ........................
W trakcie strajku sierpnia stała się jedną z czołowych postaci protestu robotniczego. Wykorzystując niewiedzę środowiska robotniczego odnośnie jej osoby wykurzyła ona strajk sierpniowy do pokazania się jako męczennica i ofiarna "starego systemu". Na bazie tej weszła ona w kład Międzyzakładowego Komitetu Założycielskiego NSZZ „Solidarność” w Gdańsku wykorzystując całą energię do popularyzowania "KOR-owskiego" programu przejęcia władzy w kraju. W tym celu kierując się programem KSS "KOR" i realizując wytyczne ...................... starała się wykorzystać wszystkie spotkania z członkami NSZZ "Solidarność", sympatykami tego związku, oraz ludnością wielu regionów naszego kraju do szkalowania, ośmieszania, wytykania nieudolności władz administracyjnych kroju, oraz członków PZPR, nie szczęd6ziła również wielu słów krytyki pozbawionej jakiejkolwiek argumentacji w większości bezpodstawnej i szkalującej czysto związkowy nurt NSZZ „Solidarność”. Była przeciwniczką wszelkich partnerskich rozmów z rządem, za jedynie słuszne uważała rozmowy z pozycji siły.
W trakcie powyższych spotkań nawiązywała ona liczne znajomości w większości z osobami znanymi naszej służbie z długoletniej wrogiej działalności. Postawa reprezentowana przez A. Walentynowicz oraz dyskredytowanie wielu postępowych działaczy związkowych NSZZ "Solidarność" było jedną z głównych przyczyn pozbawienia wymienionej mandatu delegata na I Zjazd NSZZ "Solidarność", oraz wykluczenia jej z Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” Stoczni Gdańskiej im. Lenina.
Biorąc pod uwagę zdecydowanie wrogie nastawienie A. Walentynowicz do władz państwowych, partii i ustroju naszego kraju oraz jej aktywna działalność w organizowaniu wszelkich akcji protestacyjnych organizowanych przez NSZZ "Solidarność" w momencie wprowadzenia stanu wojennego zastosowano wobec wymienionej internowanie.
Po zwolnieniu z internowania 23.07.1982r. zgłosiła się do pracy. Z uwagi na spełnianie przez wymienioną warunków emerytalnych Dyrekcja Stoczni zaproponowała jej przejście na emeryturę, na co figurantka nie wyraziła zgody. W związku z tym udzielono jej urlopu do 21.08.1982 r.
Po powrocie z urlopu pracowała nadal na stanowisku suwnicowej.
W okresie urlopu figurantka udzielała szeregu wywiadów korespondentom Zachodnim, jak również odbywała wiele spotkań ze swoimi zwolennikami.
30.08.1982 r. w mieszkaniu figurantki dokonano zatrzymania osób, które 25 i 26.08.1982 r. brały udział w strajku głodowym w Częstochowie i przybyły do Gdańska z zamiarem jego kontynuowania. Ponadto znaleziono u wymienionej 22 egz. różnego rodzaju nielegalnych wydawnictw i publikacji.
W dniu 1.09.1982 r. Prokurator Wojewódzki zastosował wobec niej areszt tymczasowy przedstawiając jej zarzut o to, że będąc członkiem NSZZ "Solidarność" Stoczni Gdańskiej im. Lenina w czasie wprowadzenia stanu wojennego nie odstąpiła od działalności związkowej i korzystając z urządzeń nagłaśniających KZ NSZZ "Solidarność" przemawiała do pracowników Stoczni Gdańskiej w dniu 14.12.1981 r. nawołując ich do uczestnictwa w akcji strajkowej jaką organizował na terenie Stoczni Ogólnopolski Komitet Strajkowy, to jest art. 46 ust 1. i 2. Dekretu z dnia 12.12.1981 r. o stanie wojennym, oraz art. 18 §1 KK. w związku z art. 46 ust. 4 tego Dekretu.
Wyrokiem Sądu Rejonowego w Grudziądzu z dnia 30.03.1983 r. skazana została na 1 rok i 3 miesiące pozbawienia wolności z zawieszeniem wykonania kary na okres trzech lat i karę grzywny w wysokości 16 tys. zł. W dniu 20.09.1983 r. Sąd Wojewódzki w Toruniu na rozprawie rewizyjnej na mocy art. 4 ust. 2 Ustawy o Amnestii umorzył postępowanie przeciwko A. Walentynowicz. W okresie pobyt figurantki w areszcie w dniu 1.12.1982 r. została ona zwolniona z pracy w Stoczni Gdańskiej im. Lenina.
A. Walentynowicz po zwolnieniu ze Stoczni Gdańskiej miała mniejsze możliwości oddziaływania na społeczeństwo, szukała jednak innych możliwości i form oddziaływania na opinii społeczną. Wykorzystując przy tym niewątpliwie silne jeszcze działanie symboli jej nazwiska i podtrzymuje wokół swojej osoby aureolę "męczenniczki".