SOR „BALON” – OPOZYCJA GLIWICKA 1982-1988 (3)

SB O DELEGATURZE RKW NSZZ „S” W GLIWICACH – 3 lipca 1983 r.

Poniżej zamieszczamy trzeci dokument z SOR „BALON” dotyczącego działań opozycji w Gliwicach, a wszczętego po akcji rozrzucania ulotek za pomocą balonów zorganizowanej przez Tadeusza Drzazgowskiego. SOR „BALON” dotyczył działalności opozycji w Gliwicach. IPN nadal broni TW „MAJA” jak niepodległości, nie chcąc ujawnić głównego donosiciela, wysoko uplasowanego w strukturze konspiracyjnej. Zwraca uwagę gra operacyjna polegająca na infiltrowaniu organizacji gliwickiej za pośrednictwem agentury umieszczonej w strukturach warszawskich.

ZATWIERDZAM

[brak podpisu]

Katowice, 10.07.1983

Gliwice 3.07.1983

TAJNE SPEC. ZNACZ. Egz.nr

P L A N

przedsięwzięć operacyjnych do sprawy operacyjnego rozpracowania krypt. „BALON” nr ewid. KA - 048430

W związku ze sporządzeniem analizy materiałów do spr. Krypt. „BALON” z dnia 10.06.1983 oraz wytyczenie kierunków prowadzenia sprawy planuje się następujące przedsięwzięcia operacyjne mające na celu ich realizację:

I. W celu ujawnienia i rozpoznania aktualnych trendów działalności podziemia gliwickiego pod kątem struktur składu osobowego oraz podejmowanej wrogiej działalności planuje się:

1. Zlecać tw. ps. „Maj” zadania uczestniczenia we wszystkich spotkaniach działaczy nielegalnych struktur odbywanych zarówno w mieszkaniu Zb. Siemaszko jak i poza nim.

Wykona na bieżąco mjr K. Goraj

2. Przygotować i zrealizować kombinację operacyjną zmierzającą do głębokiego wprowadzenia tw. ps. ”Kazik” i „Piotr” do GD RKW NSZZ „S” polegająca na wykorzystaniu faktu uczestnictwa w/wym. tw. w warszawskiej strukturze konspiracyjnej mającej na celu przejecie kontroli nad terenowymi strukturami.

Wykonają w terminie do 31.08.83 por. B. Czabański, ppor. Zb. Stachowiak

3. Poprzez ścisłe współdziałanie z innymi wydziałami SB przeanalizować możliwości operacyjne dotarcia do figurantów sprawy w miejscu pracy. W tym celu poprzez Wydział „W” KWMO w Katowicach uzyskać wykaz źródeł użytkowanych w obiektach będących miejscami pracy figurantów.

Wykona do 9.07.1983 Kpt. J. Rzeszutek

4. Poprzez źródła współdziałania z innymi Wydziałami SB przeanalizować możliwości operacyjnego dotarcia do figurantów sprawy w miejscu zamieszkania. W tym celu poprzez Wydział „C” KWMO Katowice uzyskać wykaz źródeł zamieszkałych w bezpośrednim otoczeniu figurantów.

Wykona do 9.07.1983 kpt. J. Rzeszutek

5. W stosunku do figurantów oraz osób przechodzących w materiałach źródłowych posiadających telefony prywatne oraz bezpośrednie w miejscu pracy zastosować PT.

Wykonają do 9.07.1983 kpt. J. Rzeszutek, por. Z Czabański, ppor. Zb. Stachowiak

6. W stosunku do: Zb. SIEMASZKO, M. CIELIŃSKIEGO, Zb. SZOŁOMICKIEGO, K. GOSIEWSKIEGO, J. FRASZKOWSKIEJ, Z. KONDRACIUKA, A. JARCZEWSKIEGO zastosować PP umożliwiający bliższe rozpoznanie przebiegu spotkań jakie odbywają się w mieszkaniach tych osób.

Wykonają do 31.07.1983 kpt. J. Rzeszutek, por. Czabański, ppor. ST. Stachowiak

7. W ujawnionych miejscach spotkań nielegalnej struktury wykorzystać pracę wydziału „B” do kontroli kontaktów i ich ujawniania w stosunku do osób biorących udział w takich spotkaniach.

Wykonają na bieżąco kpt. J. Rzeszutek, por. Czabański, ppor. ST. Stachowiak

II. W celu rozpracowania ujawnionych osób wchodzących w skład GD RKW NSZZ „S” planuje się:

1. Zlecać dla tw. ps. ps. „MAJ”, „KAZIK”, „PIOTR”, „VIOLA”, oraz tw. ujawnionym z materiałów Wydziału „C” KWMO Katowice nawiązanie ścisłych kontaktów towarzyskich z ujawnionymi osobami w celu uzyskania materiałów dotyczących:

- przyzwyczajeń i nałogów

- lokalizacji indywidualnych skrytek i sposobu przechowywania nielegalnych materiałów, kontaktów rodzinnych i towarzyskich wykorzystywanych do wrogiej działalności,

- spraw i faktów z życia osobistego w/wym. Mogących posłużyć jako materiały: kompromitujące, obciążające bądź umożliwiające nawiązanie dialogu na płaszczyźnie zupełnie ukrytych oczekiwań lub marzeń tych osób

Wykonają na bieżąco mjr K. Goraj, kpt. J. Rzeszutek, por. Czabański, ppor. ST. Stachowiak

2. W stosunku do wszystkich figurantów s.o.r. krypt. „Balon” oraz innych z nią związanych zastosować pracę Wydziału „W” KWMO w K-ce celem kontroli i ujawniania kontaktów jakie osoby te utrzymują na terenie kraju.

wyk. do 9.07.1983 kpt. J. Rzeszutek

3. W miarę uzyskiwania informacji wynikających z realizacji p-tów II -1 i II-2 wytypować, opracować i pozyskać nowe osobowe źródła informacji celem pogłębienia i poszerzenia informacji operacyjnych, w szczególności zaś wytypować źródło mające operacyjne możliwości sprawdzania informacji przekazywanych przez tw. „MAJ” oraz jego kontrolę.

Wyk. na bieżąco kpt. J. Rzeszutek, por. R. Czabański, ppor. ST. Stachowiak

III. W celu ujawnienia i rozpracowania powiązań z wrogimi ośrodkami opozycji na terenie kraju, ze strukturami nadrzędnymi oraz podległymi na terenie poszczególnych zakładów pracy planuje się:

1. W porozumieniu ze SB KRMO w Zabrzu podjąć współdziałania zmierzających do pełnej kontroli zachowania się i prowadzonej działalności przez osoby z Zabrza (PIMOSA, KOŁODZIEJCZYK, ZNACHORSKI), które nawiązują bliżej nieustalone kontakty z działaczami GD RKW NSZZ „S”.

Wyk. do 13.07.83 r. por. R. Czabański

2. W porozumieniu z Wydz. III KW MO we Wrocławiu uzyskać bliższe dane dot. zachowania się i prowadzonej działalności przez M. FRASZKOWSKIEGO na terenie Uniwersytetu Wrocławskiego. W ramach współdziałania dążyć do wprowadzenia w bezpośrednie otoczenie w/w osobowego źródła informacji na terenie Wrocławia.

Wyk. do dn.15.07 .83 r. ppor. Zb. Stachowiak

3. Na bazie kontaktu tw. ps. „KAZIK” z działaczami opozycyjnymi w Warszawie opracować i zrealizować kombinację operacyjną mającą na celu zacieśnienie się i pogłębienie znajomości tw. a A. JARCZEWSKIM.

Wyk. do dn. ...... ppor. Zb. Stachowiak

4. Opracować zadania dla tw. ps. „KAZIK” aby w trakcie swoich kontaktów z działaczami opozycyjnymi w Warszawie dążył do ustalenia osób z terenu Gliwic utrzymujących kontakty z Warszawą.

Wyk. do dn. 25.08.83 r. ppor. Zb. Stachowiak

5. W stosunku do wytypowanych w ten sposób osób podjąć działania zmierzające do wprowadzenia w ich najbliższe otoczenie osobowych źródeł informacji bądź wytypowania i pozyskania z ich otoczenia osobowych źródeł informacji.

Wyk. w zależności od możliwości por. R. Czabański, kpt. J. Rzeszutek

6. Wytypować i pozyskać osobowe źródło informacji w bezpośrednim otoczeniu A. JARCZEWSKIEGO.

Wyk. do dn. 31.08.83r. ppor R Timbor

7. Zlecić tw. ps. „MAJ” zadania umożliwiające uzyskanie bliższych danych …………………o imieniu Anna umożliwiających pełniejsze rozpoznanie jej danych personalnych lub dokładnego m-ca pracy/ nr telef. Nr pokoju, termin urlopu, ulica itp.

Wyk. do 31.07.83 r. mjr K Goraj

8. Podjąć działania zmierzające do pozyskania ……………… w przypadku ustalenia i rozpoznania jej osoby.

Wyk. w zależności od terminu rozpozn. ppor. Zb. Stachowiak

IV. W celu ujawnienia i rozpoznania bazy poligraficznej oraz ewentualnych miejsc gromadzenia i przechowywania innych materiałów służących do wrogiej działalności planuje się:

1. Zlecić tw. ps. „WOJTEK” zadania aktywnej kontroli B. KOZŁOWSKIEJ celem ustalenia jej powiązań i kontaktów z E. WRÓBLEWSKIM oraz innymi działaczami struktury GD RKW NSZZ”S”.

Wyk. do dn. 30.07.83 r. por. M Kłoptocz

2. Zastosować ciągłą pracę wydz. „B” w stosunku do E. WRÓBLEWSKIEGO

Wyk. do dn.20.07.83 ppor. K. Czabański

3. W porozumieniu z pracownikiem SB odpowiedzialnym za obiekty PKP w Gliwicach wytypować pomieszczenia na obiekcie w jakich umieszczony może być p-kt poligraficzny bądź skrzynka kontaktowa przeznaczona do przechowywania materiałów przeznaczonych do kolportażu.

Wyk. do dn. 20.07.83 r. por. K Czabański

4. W przypadku stwierdzenia naturalnego dostępu do tak wytypowanych pomieszczeń którejś z osób przechodzących w sprawie zastosować w stosunku do tych pomieszczeń ciągłą pracę Wydz. „B” celem udokumentowania fotograficznego osób jakie do tych pomieszczeń będą ewentualnie docierać.

Wyk. w zależności od ustaleń kpt. J. Rzeszutek

5. W celu dezinformacji i dezintegracji nielegalnych struktur, wykorzystując tw. ps. ps. „MAJ”, „KAZIK”, „PIOTR” , „ZYGMUNT” opracować plan gry operacyjnej po zrealizowaniu kombinacji operacyjnych wprowadzających w/w tw. w rozpracowywane struktury konspiracyjne, umożliwiających zrealizowanie tego celu.

Wyk. kpt. J. Rzeszutek, ppor. K. Czabański, ppor. Zb. Stachowiak

VI. W celu zabezpieczenia materiałów dowodowych pod kątem ich wykorzystania procesowego przy likwidacji struktury planuje się:

1. Systematycznie i na bieżąco gromadzić oficjalne zgłoszenia i zawiadomienia oraz notatki służbowe świadczące o faktach kolportażu ulotek wykonywanych przez strukturę.

Wyk. na bieżąco kpt. J. Rzeszutek

2. Przechwytywanie oryginalnych materiałów wykorzystywanych do opracowywania i wykonywania w/w ulotek i wydawnictw.

Wyk. na bieżąco kpt. J. Rzeszutek, por. K. Czabański, ppor. Zb. Stachowiak

3. W zależności od sytuacji operacyjnej opracować kombinację operacyjną, której celem będzie dokonanie zatrzymanie na gorącym uczynku wraz z zabezpieczeniem urządzeń i materiałów poligraficznych wykorzystywanych do tego celu.

Wyk. na bieżąco kpt. J. Rzeszutek, por. K. Czabański, ppor. Zb. Stachowiak

4. Dokonać tajnego przeszukania w mieszkaniu Zb. Siemaszki celem potwierdzenia wiarygodności informacji o wykonaniu przez niego skrytek i zgromadzenia tam materiałów archiwalnych związanych z dotychczasową działalnością struktury.

Wyk. K. Czabański do 18.08.83r.

5. W przypadku potwierdzenia przez PP faktów zgromadzenia w/w materiałów w mieszkaniu Zb. Siemaszki w porozumieniu z Wydz. Śledczym KWMO K-ce dokonać oficjalnego przeszukania celem procesowego uzyskania materiałów dowodowych.

Wyk. do dn. 31.08.83 r. ppor. Zb. Stachowiak

VII. Powyższy plan uzupełniany będzie na bieżąco o przedsięwzięcia wynikające ze zmian w sytuacji operacyjnej.

Opracowali: por. K. Czabański – [podpis nieczyt.], ppor. Zb. Stachowiak- [podp.nieczyt.]

Wyk. w 3 egz.

kier. Grupy Oper. KWMMO K-ce

s.o.r. „Balon”

a/a
[Podpisy nieczytelne]
UWAGI:

Wydział „W” - kontrola korespondencji, Wydział „C” – archiwa, Wydział „B” – obserwacja, śledzenie.

PT – podsłuch telefoniczny, PP – podsłuch mieszkania (pomieszczenia).

TW „PIOTR” - Damian DZIUBELSKI, nr KA 050858, ur 28 lutego 1959 r. s. Franciszka, donosił na Zbigniewa Siemaszkę, prowadzony przez Kat Wydz. V-2 i Gliwice RUSW Wydz. III, kierowca w Kombinacie Budowlanym Gliwice, PKS-Gliwice;

TW „VIOLA” - Marian HUTYRA, nr rej 50894, ur. 2 sierpnia 1960, student na Wydziale Elektrycznym Politechniki Śląskiej.

Gliwice, 3.07.1983

TAJNE SPEC. ZNACZ.

Egz. nr

U Z U P E Ł N I E N I E

analizy materiałów Sprawy Operacyjnego Rozpracowania krypt. „BALON” nr ewid. KA – 048430

Około 10.06.1983 wydrukowany został nr 31 „Manifestacji Gliwickiej” datowany 25.05.1983 oraz nr 32 datowany 15.06.1983. Obydwa numery zostały wydrukowane jednocześnie z pisaniem matryc. Druku bez zgody Gliwickiej Delegatury RKW NSZZ „S” podjął się ……….. natomiast matryce pisała studentka Politechniki Śląskiej w Gliwicach ob. ....…….. ps. „KOZA”.

……………… zapytany o niesubordynację odpowiedział „dokąd można milczeć”.

W związku z uzyskaną informacją, że z mieszkania ………............. w dniu 16.06.83 r. …….....…. zamierza odebrać materiały przygotowane przez strukturę na wizytę Papieża na Górze św. Anny dokonano zatrzymania ….......….…. we współdziałaniu z wydziałem „B” KWMO Katowice oraz WRD KRMO Gliwice, jednakże przed przejęciem przez w/wym. materiałów. Materiały te w postaci transparentu i ulotek zostały zgodnie z wcześniejszym uzgodnieniem zniszczone przez tw. ps. „MAJ”.

W tym samym dniu tj. 16.06.83r. w trakcie przeszukania mieszkania Janiny FRASZKOWSKIEJ wpadł w zasadzkę ob. Andrzej GRABARA u którego w samochodzie (Fiat 126p nr rej KAU 6541) ujawniono przygotowane do druku metodą sitodruku matryce z wizerunkiem Papieża i napisami Solidarność. Wydział Śledczy KWMO Katowice odstąpił od przesłuchania w/wym. z powodu niemożności przedstawienia mu zarzutu.

Z przekazanych przez tw. ps. Kazik informacji wynika, ze student Politechniki Śląskiej w Gliwicach ….........…… – Figurant KE krypt. „MŁODY” bezpośrednio po „wpadce” wym. matrycy wiedział o tym fakcie.

W ostatnim okresie czasu w spotkaniach św. Krzyża w Gliwicach obecni są działacze z Zabrza /…… , ……….. , ………. /, którzy byli związani z wydawaniem pisma pt. „BIBUŁA”. Bywa także ob. …………. , który wg tw. ps. „MAJ” wydał zgodę na oderwanie się od GD RKW NSZZ „S” nowoorganizowanej grupy pn. „SOLIDARNOŚĆ WALCZĄCA”. Celem nowej organizacji jest: dywersja, sabotaż, terror psychiczny i fizyczny, bezpośrednie ataki na funkcjonariuszy MO i SB oraz żołnierzy WP w celu zdobywania broni.

W ostatnim okresie czasu tw. ps. „KAZIK” wprowadzony został w strukturę konspiracyjną w Warszawie, której działacze zmierzają do pełnej kontroli nad regionalnymi strukturami konspiracyjnymi w kraju. Na bazie takich powiązań z centralą oraz dysponowaniem przez tw. dużą ilością wydawnictw bezdebitowych ponownie został nawiązany z tw. kontakt przez ................... oraz odnowiony został kontakt tw. z A. JARCZEWSKIM, z którym zapoznał się w trakcie wspólnego pobytu w celi aresztu GB WOP po profilaktycznym zatrzymaniu przed 1-szym Maja 1983 r.

W N I O S K I

Z analizy spraw operacyjnego rozpracowania krypt. „BALON”, „WIOSNA” oraz operacyjnego sprawdzenia krypt. „PIŁSUDCZYK” jak również informacji źródłowych tw. ps. ps. „MAJ”, „KAZIK”, „PIOTR” wynika, że figuranci wszystkich tych spraw a ponadto figuranci KE „REDAKTOR” (A. JARCZEWSKI), KE „MŁODY” (P. ......), KE „AKCJA” ( ……….. ) oraz S.O.S. „MATYLDA” (mają ze sobą bezpośredni związek i kontakty wynikające z działalności w ramach struktury, którą umownie w wydawanych ulotkach określają jako Gliwicka Delegatura RKW NSZZ „S” Reg. Śl.-Dąbrowski. Potwierdzeniem takiego wniosku jest wynik analizy porównawczej nr ZK-P 574/83 i 643/83 z dn. 13.05.83 r. pisma maszynowego, jakim wykonane zostały ulotki „MG”, „AGO”, „STAN DUCHA”. Stwierdzono w niej, iż matryce niektórych n-rów wykonane zostały na tej samej maszynie do pisania.

Ponadto z analizy KE „MŁODY” wynika , że z ……....…. utrzymuje kontakty .........……… c. ..a, ……. ur. ……. r. zam. Gliwice ul. …..........… stud. I r. Wydz. Nauk Politycznych U. Śl. w Katowicach. W/w w trakcie nauki w III LO w Gliwicach do 13.12.1981 r. była członkiem Komitetu Redakcyjnego czasopisma uczniowskiego wydawanego przy pomocy NZS-u Pol. Śl. W Gliwicach. W związku z tym zachodzi przypuszczenie, iż może ona być związana z redagowaniem ulotki pt. „STAN DUCHA”.

W materiałach źródłowych, jako osoby, które działają w „AGO” wymieniani są studenci Wydz. Elektrycznego Pol. Śl. /…….. , ……….. , ………. /. Ponadto kierowniczą rolę w „AGO” do czasu powołania do odbycia przeszkolenia wojskowego w CSWPanc. w Poznaniu pełnił ……............….

Z uwagi na ścisłe powiązania pomiędzy figurantami w/w spraw zachodzi potrzeba włączenia do sprawy operacyjnego rozpracowania krypt. „BALON” następujących spraw:

1. S.O.R. krypt. „WIOSNA”

2. S.O.R. krypt. „SPIRYTUS”

3. S.O.S. krypt. „PIŁSUDCZYK”

4. S.O.S. krypt. „MATYLDA”

5. K.E. krypt. „REDAKTOR”.

Jednocześnie należy na bieżąco współpracować z pracownikami prowadzącymi KE „MŁODY”, „AKCJA” w zakresie wymiany informacji oraz zadaniowania źródeł.

Z uwagi na powiązania działaczy struktury z klerem katolickim proponujemy rozszerzyć skład grupy w Gliwicach o kpt. Zb. PRZYTOCKIEGO z Wydz. IV.

Wyk. w 3 egz.

- kierownictwo GR. Oper. KWMO K-ce

- s.o.r „BALON”

a/a

Opracowali:

1. por. R CZABAŃSKI 2. ppor. Zb. STACHOWIAK

UWAGI:

KE – Kwestionariusz ewidencyjny

S.O.S. krypt. „PIŁSUDCZYK” dot. Zbigniewa Siemaszki

Ruch Antykomunistyczny