SOR „BALON” – OPOZYCJA GLIWICKA 1982-1988 (4)

SB O DELEGATURZE RKW NSZZ „S” W GLIWICACH – 1 września 1986 r. i uzupełnienie z 4 marca 1986

Poniżej zamieszczamy kolejny dokument z SOR „BALON” dotyczącego działań opozycji w Gliwicach, a wszczętego po akcji rozrzucania ulotek za pomocą balonów zorganizowanej przez Tadeusza Drzazgowskiego. SOR „BALON” dotyczył działalności opozycji w Gliwicach. Niestety, na razie nie dysponujemy innymi raportami zbiorczymi za okres 1984-1987.

ZATWIERDZAM

Gliwice , 1986

Gliwice, 1986-09-01

„TAJNE SPEC. ZNACZENIA“ Egz. Nr 2

I N F O R M A C J A

NA TEMAT SPRAWY OPERACYJNEGO ROZPRACOWANIA KRYPT. „B A L O N” NR REJ. 48430

SOR krypt. „BALON” została założona dnia 1982-02-13 r. na zagrożenie „wroga działalność w środowisku, terror”.

Dnia 27.01.1982 r. miał miejsce kolportaż bezdebitowych ulotek pt. „Biuletyn Informacyjny „Solidarność”” nr 2/82 za pomocą balonów z prymitywnym urządzeniem wyzwalającym. Ulotki nawoływały do biernego oporu wobec władz, organizowania pomocy dla internowanych i aresztowanych.

Celem założonej sprawy operacyjnego rozpracowania było:

- ustalenie wykonawców ulotek oraz kolporterów,

- udokumentowanie faktów przestępstwa i wszczęcie postępowania przygotowawczego.

Założony cel sprawy został zrealizowany w sierpniu 1985 roku, kiedy ujawniono nielegalny punkt poligraficzny w Gliwicach przy ulicy Gottwalda 17/4. Osoby zaangażowane w działalność punktu wydrukowały i rozkolportowały za pomocą balonów nielegalne ulotki w dniu 27.01.1982.

Nie ujęto głównego animatora tej grupy tj. TADEUSZA DRZAZGOWSKIEGO, który ukrywa się do chwili obecnej. Natomiast pozostałe osoby tj. Marek Misiąg, Jolanta Zamojska, Bogusław Skowronek, Andrzej JARCZEWSKI, Waldemar Chodnicki zostali skazani na karę 2-ch lat pozbawienia wolności, z tym że Jolancie Zamojskiej zawieszono wykonanie kary na okres 3-ch lat. Wszyscy w/wym. Skorzystali z „ustawy o szczególnym postępowaniu” z dnia 17.07.1986r.

W wyniku prowadzonych czynności operacyjnych w okresie od założenia rozpracowania do chwili obecnej rozpoznano nielegalną strukturę pn. Gliwicka Delegatura RKW NSZZ „Solidarność” Region Śląsko-Dąbrowski. Jest to struktura terenowa, oparta na bazie gliwickich zakładów pracy. W początkowym okresie swojej działalności grupa ta osiągnęła dwa sukcesy w postaci zakłócenia porządku publicznego w dniach: 03.05.1982r. i 31.08.1982r. kiedy to w celu przywrócenia porządku konieczne było użycie sił zwartych ZOMO. Ponadto nielegalnie wydawano 3 pisma tj. „AGO”, „STAN DUCHA” i „MANIFESTACJA GLIWICKA”. Obecnie struktura wydaje jedynie „MANIFESTACJĘ GLIWICKĄ”, której numer 66 ukazał się w czerwcu br. Po dokonaniu częściowych realizacji w 1982r. i 1983r., zespół kierowniczy struktury skupił się przy kościele św. Krzyża w Gliwicach. Proboszcz tej parafii ks. JAN SIEMIŃSKI udziela finansowego i duchowego wsparcia strukturze.

Jedną z groźniejszych form działalności G.D. RKW NSZZ „S” jest zorganizowanie w ramach „Duszpasterstwa Pracujących” cotygodniowych spotkań /szkoleń/ sympatyków b. NSZZ „Solidarność”. Zapraszani są prelegenci znani ze swoich antysocjalistycznych postaw i działalności. Ponadto ks. J. SIEMIŃSKI firmuje swoją osobą udzielaną pomoc prawną dla aresztowanych oraz dużą pomoc finansową dla rodzin aresztowanych działaczy nielegalnych struktur.

Sprawami organizacji spotkań zajmują się praktycznie 3 osoby, tj. ...... ……………. – figurantka SOR „BALON” , ……….-…………. …….. – figurantka SOR „AKCJA” oraz …………...…… ..... - figurant kwestionariusza ewidencyjnego krypt. „MONTER”. W miejsce …………….. wprowadzony jest ……………………….. ........... Prelegentami głównie są osoby z Warszawy, rzadziej z Krakowa i Wrocławia.

Wg dotychczasowego rozpoznania operacyjnego trzon kierowniczy RKW NSZZ „S” stanowią następujący figuranci:

- ……………………………

- ………………………….

- ………………………………

- …………………………..

- Ks. Siemiński Jan

W/wym. struktura posiada kontakty z innymi ośrodkami opozycji politycznej w Warszawie, Krakowie, Wrocławiu, i Katowicach. Ponadto jak wynika z analizy materiałów operacyjnych i procesowych poprzez ... …………………. i …………..………… GD RKW NSZZ „S” posiadała ścisłe powiązania ze zlikwidowaną strukturą w ramach SOR krypt. „GRUPA”.

Do SOR krypt. „BALON” zostało zarejestrowanych 33 figurantów, z czego 14 stanowią robotnicy, a 8 z nich zarejestrowano w 1985r. W ramach wykonywanych czynności operacyjnych korzystano z 8 TW, 2 KO oraz z pracy Wydziału „T”, „B” i „W”.

W bieżącym roku oprócz działalności wydawniczej (wydano 6 numerów „Manifestacji Gliwickiej”) i organizowania spotkań w ramach Duszpasterstwa Pracujących przy kościele św. Krzyża, GD RKW NSZZ „”S” zorganizowała dla aresztowanych pomoc prawną i materialną, aktywnie uczestniczyła w organizacji tzw. Tygodnia Kultury Chrześcijańskiej; ponadto prowadziła zwiększoną kompanię propagandowa przed 1 Maja, mającą na celu odciągnięcie ludzi od uczestnictwa w pochodzie 1-szo Majowym.

Każdego 16-go miesiąca organizowana była msza za Ojczyznę, w której głównie uczestniczyły osoby–sympatycy NSZZ „S”.

W okresie wakacyjnym zawieszono działalność, aby od 15.08.1986r. wzmóc masowy kolportaż ulotek nawołujących do uczestnictwa w mszy w intencji 6 rocznicy podpisania porozumień gdańskich oraz składania symbolicznych wiązanek kwiatów. Pomimo nieobecności w tym czasie ks. J. Siemińskiego wszystko to dzieje się za jego aprobatą i przy wsparciu finansowym.

W N I O S E K

- W związku ze zrealizowaniem zamierzonego celu sprawy operacyjnego rozpracowania krypt. „BALON” sprawę zakończyć,

- założyć nowe rozpracowanie na GD RKW NSZZ „S”,

- ze sprawy wyłączyć materiały dot. aktywnych działaczy i włączyć je do nowo założonej sprawy,

- pozostałe osoby kontrolować w ramach spraw obiektowych lub kwestionariuszy ewidencyjnych.

St. Inspekt. Wydz. V SB RUSW Gliwice Por. R. CZABAŃSKI

UWAGI:

Wydział „T” – technika

Wydział „B” – obserwacja

Wydział „W” – kontrola korespondencji

ZUZPEŁNIENIE DO SOR „BALON” Z 4 MARCA 1986 r.

„ZATWIERDZAM“

TAJNE. Egz.nr.

P L A N

Zabezpieczenia rozprawy sadowej przeciwko Andrzejowi Jarczewskiemu i innym

W dniu 4 marca 1986r. o godz. 9:00 przed Sadem Rejonowym w Gliwicach rozpocznie się rozprawa przeciwko:

1. Bogusławowi SKOWRONEK zam.Gliwice (…)- jako obrońca z wyboru Janusz Niemcewicz z Zespołu Adwokackiego nr 3 w Katowicach.

2. Waldemarowi CHODNICKIEMU zam. Gliwice (…)- jako obrońcy z wyboru adwokaci. Janusz Kral z Zespołu Adwokackiego w Katowicach i Tadeusz Lubkowski z Zespołu Adwokackiego nr 1 w Gliwicach.

3. Jolancie ZAMOJSKIEJ zam. Gliwice (…)- jako obrońca z wyboru adwokat Teresa Kurcjusz – Hofmann.

4. Markowi MISIĄG zam. Zabrze (…)

5 Andrzejowi JARCZEWSKIEMU s. Feliksa i Marianny zd. Stawicka, ur. 25.05.1950r. w Turku, zam. Gliwice ul. Centaura 13/12 - jako obrońca z wyboru adwokat Janusz Niemcewicz z Zespołu Adwokackiego nr 3 w Katowicach.

Wymienieni są oskarżeni o przestępstwo z art. 270§ 1 kk, 271§ 1 kk, 273§1 i2 kk, 282 a kk, w zw. Z art. 10§ 2 kk i art. 58 kk. M. Misiąg, B. Skowronek i A. Jarczewski są tymczasowo aresztowani, pozostali odpowiadają z wolnej stopy. W charakterze oskarżyciela publicznego wystąpi prokurator Prokuratury Rejonowej w Gliwicach – J. Machulik.

Przewodniczącym składu orzekającego będzie sędzia Sadu Rejonowego w Gliwicach – Bożena Przybysz.

Po stosownych konsultacjach ustalono następujący sposób zabezpieczenia prawidłowego przebiegu rozprawy.

1. Rozprawa odbędzie się w Sali nr 142 na I piętrze, która posiada około 30 miejsc.

2. Przed rozprawa i w czasie przerw w pomieszczeniach Sadu oskarżeni znajdować się będą pod nadzorem konwoju w pomieszczeniu do tego przeznaczonym.

3. Oskarżeni na rozprawę przewiezieni zostaną więźniarką z Wojewódzkiego Aresztu Śledczego w Katowicach o godz. 8:30.

4. Przed wyjazdem na rozprawę w Areszcie Śledczym kpt. W. Muszyński przeprowadzi z d–cą konwoju instruktaż na temat właściwego zabezpieczenia oskarżonych, podczas konwoju, rozprawy, przerw itp.

5. Na Sali rozpraw znajdować się będą n/w funkcjonariusze:

1. por. Roman Janiszewski - z SB RUSW Gliwice,

2. chor. Ireneusz Rzepka - z Wydz. Śl. WUSW Katowice,

3. st. szer. Marek Kurdykowski - z Wydz. Śl. WUSW Katowice,

4. st. sierż. Józef Derdoń - z Wydz. V2 WUSW Katowice

Funkcjonariusze przebywający na Sali rozpraw wystąpią w ubraniach cywilnych. Ich zadaniem będzie obserwowanie przebiegu rozprawy, zwracanie uwagi na zachowanie się osób obecnych na sali, rozpoznanie tych osób w razie potrzeby udzielenie wszechstronnej pomocy Sądowi.

6. Na korytarzu sądu w śród osób zainteresowanych rozprawą będą przebywać n/w funkcjonariusze.

1. por. Roman Czabański - z SB RUSW Gliwice,

2. por. Zb. Stachowiak - z SB RUSW Gliwice,

7. Przebieg ewentualnych wydarzeń fotografował będzie w sposób oficjalny technik kryminalistyki RUSW w Gliwicach – utrzymujący łączność z wymienionymi w pkt.6.

Ponadto będą tam pełnić służbę funkcjonariusze mundurowi RUSW Gliwice:

1. st. kp. Adam Sroga

2. sierż. szt. Jan Świerczyński

8. W gabinecie Prezesa Sadu Rejonowego w Gliwicach pokój nr 139 tel. 31-25-74 dyżur pełnić będą:

1. kpt. ST. Kotnis - z Wydz. Śl. WUSW Katowice,

2. por. Ireneusz Łysik - z RUSW Gliwice

Funkcjonariusze ci będą na bieżąco informować przełożonych o przebiegu rozprawy i wydarzeniach z nią związanych.

9. Odprawa funkcjonariuszy biorących udział w zabezpieczeniu rozprawy odbędzie się w dniu 04.03.1986r. o godz. 8:00 w pomieszczeniach Z-cy Szefa d/s SB RUSW Gliwice, ul. Barlickiego, które przeprowadzi – kpt. St. Kotnis, por. R. Czabański.

10. Pełna gotowość do działań godz. 8:30 dnia 04.03.1986r. w budynku Sądu Rejonowego w Gliwicach.

11.Za prawidłowe wykonanie zadań związanych z zabezpieczeniem odpowiedzialni są:

- Zastępca Naczelnika Wydz. Śl. WUSW Katowice - mjr. mgr. A. Maciejewski

- Naczelnik SB RUSW Gliwice - kpt. inż. Jan Wielgosz

SPORZĄDZIŁ: Kpt. St. KOTNIS Wydz. Śl. WUSW Katowice

„ZGADZAM SIĘ”

NACZELNIK WYDZIAŁU ŚLEDCZEGO Płk inż. K. JANOSZEK

NACZELNIK WYDZIAŁU V-2 Ppłk mgr W. FABIAN

SZEF RUSW W GLIWICACH Płk mgr Z. KALARUS

ZASTĘPCA SZEFA DS. SB RUSW W GLIWICACH Ppłk mgr K.GORAJ

Wyk. w 3 egz. SK/TA

Egz. nr 1 – Wydz. Śl.

Egz. nr 2 – RUSW Gliwice

Egz. nr 3 – a/a

Nr. Ks. Masz. 093/86

Ruch Antykomunistyczny