1989

1988/1989 - Instytut Prognoz i Instytut Państwa i Prawa Czechosłowackiej Akademii Nauk oraz Wyższej Szkoły Ekonomicznej przygotowują raport „Československo na rozcestí” przedstawiający zapóźnienie gospodarcze i niski poziom życia w Czechosłowacji;

15-20 I - tzw. „tydzień Palacha” w Pradze; manifestacje na Placu Wacława; interwencja policji; aresztowania (m. in. V. Havel);

wiosna - druga wizyta Jakowlewa w Pradze;

wiosna - praskie władze uczelniane proponują studentom powołanie samorządu studenckiego; studenci składają petycję domagającą się zniesienia monopolu SSM (Socjalistyczny Związek Młodzieży);

23 VI - list Dubčeka i Černíka do kierownictwa partii, w którym wzywają oni do powrotu do ideałów 1968 roku;

29 VI - petycja „Několik vět” (Kilka zdań) domagająca się wprowadzenia reform demokratycznych; w ciągu kilku tygodni petycję podpisało 40 tysięcy osób;

20 VII - narada poświęcona operacji KLIN jako głównej metodzie pracy w warunkach demokratyzacji społeczeństwa; plan przejścia od metod czysto policyjnych na metody wywiadowcze; w praktyce miało to oznaczać zastąpienie represji manipulowaniem społeczeństwem;

VIII - HOS i Inicjatywa Demokratyczna wzywają do ulicznych manifestacji rocznicowych; Havel przed mikrofonami RWE wypowiada się przeciwko tej akcji;

21 VIII - manifestacje w Pradze, Brnie, Ołomuńcu i Gottwaldowie (dzisiejszy – Zlín); interwencja policji, aresztowania;

VIII - powstaje inicjatywa MOST (cel: pośredniczenie w rozmowach między opozycją a rządem); twórcy: M. Horáček i M. Kocáb;

koniec VIII - narada kierownictwa MSW z KGB; poparcie przez Moskwę planu wymiany starego kierownictwa na gorbaczowowskie;

VIII/IX - wizyta szefa policji – gen. Lorenca – w Moskwie; spotkanie z szefem KGB – Kriuczkowem w celu omówienia scenariusza zmiany władzy;

IX - powstanie Agrobanki (cel: transfer kapitału z przedsiębiorstw państwowych do prywatnych - nomenklatura);

23 X - premier Adamec proponuje pluralizm poglądów, jednakże tylko w obrębie Frontu Narodowego;

X - aresztowanie J. Rumla i R. Zemana – redaktorów niezależnego miesięcznika „Lidové noviny”;

28 X - demonstracje w Pradze, Brnie i Ostrawie z okazji rocznicy powstania Czechosłowacji; na Placu Wacława w Pradze zbiera się około 30 tysięcy ludzi; interwencja policji, aresztowania, pobicia;

X, XI - regularne spotkania niezależnego ruchu studenckiego STUHA;

23 X - z kręgu studentów z STUHA wychodzi pomysł zorganizowania demonstracji w dniu śmierci J. Opletala (17 listopada);

29 X - SSM włącza się do współpracy ze STUHA w organizacji w/w demonstracji;

10 XI - Konferencja SSM (Związek Młodzieży Socjalistycznej); uczestnicy opowiadają się za przebudową i podjęciem kontaktów z opozycją oraz rezygnacją z monopolu w ruchu młodzieżowym;

11 XI - przekształcenie się Inicjatywy Demokratycznej w partię polityczną;

12 XI - 8 tysięcy pielgrzymów wyjeżdża do Rzymu na uroczystości kanonizacyjne błogosławionej Agnieszki (zezwolenie władz);

16 XI - praska SNB opracowuje plan akcji represyjnej STUDENT; (uniemożliwić manifestującym dojście na Plac Wacława, nie stosować jednak przemocy);

17 XI - manifestacja studencka w rocznicę śmierci Jana Opletala; symboliczny początek tzw. „aksamitnej rewolucji”;

18 XI - pochwalenie demonstracji studenckiej przez „Svobodné slovo” (organ koncesjonowanej Partii Socjalistycznej – ČSS);

18 XI - początek strajków studenckich (główne żądanie strajkujących: wyjaśnienie sprawy Šmída – studenta, domniemanej ofiary śmiertelnej wczorajszej demonstracji);

19 XI - potępienie przez ČSS ataku na studentów; podobne stanowisko zajmuje Komitet Miejski SSM;

19 XI - wśród ludzi skupionych wokół Havla powstaje inicjatywa stworzenia Forum Obywatelskiego (Občanské fórum);

19 XI - nawiązanie przez premiera Adamca kontaktu z grupą MOST w celu rozpoczęcia rozmów z działaczami OF;

22 XI - spotkanie sekretarza miejskiej organizacji partyjnej Miroslava Štĕpána z kardynałem Tomáškiem;

24 XI - nadzwyczajne posiedzenie partii komunistycznej (Miloš Jakeš i całe kierownictwo i sekretariat KC KPCz poddają się do dymisji); dalsze demonstracje na Placu Wacława (300 tysięcy ludzi);

25 XI - wstrzymanie przez prezydenta Gustava Husáka śledztwa przeciwko Jánowi Čarnogurskiemu, Miroslavowi Kusemu, Jiřímu Rumlowi, Petrowi Uhlowi, Rudolfowi Zemanowi oraz darowanie kary pozbawienia wolności Ivanowi Jirousowi, Ivanowi Polanskiemu i Františkowi Stárkowi;

26 XI - spotkanie reprezentantów rządu, Frontu Narodowego i OF;

27 XI - powszechny strajk generalny;

4 XII - mianowanie przez prezydenta Gustava Husáka nowego rządu, w większości jednak ponownie obsadzonego przez komunistów; premierem pozostaje Ladislav Adamec;

7 XII - upadek rządu Adamca;

10 XII - powstaje tzw. „rząd porozumienia narodowego”; premierem zostaje Marián Čalfa;

10 XII - urząd prezydenta Czechosłowacji opuszcza Gustav Husák;

29 XII - V. Havel zostaje prezydentem Czechosłowacji;

XII - z HOS-u wyodrębnia się nowe ugrupowanie – Sojusz Obywatelsko-Demokratyczny (ODA);