A LATKA LECĄ ... październik

Październik 1989

2 października 1989 - decyzją ministra spraw wewnętrznych rozwiązano ZOMO i rozpoczęto organizowanie oddziałów prewencji MO.

4 października 1989 - KKW „Solidarności” odmówiła Komitetom Obywatelskim używania nazwy „S”, ale poparła jednocześnie ich działania.

6 października 1989 - Wałęsa powołał Jarosława Kaczyńskiego na redaktora naczelnego „Tygodnika Solidarność”. Zapowiedział, że jego „wywiadów nie będą więcej autoryzowali Geremek i Mazowiecki”, gdyż „inny jest interes Związku, a inny ich interes”.
Początek likwidacji PGR, pojawia się bezrobocie wśród b. pracowników.
7 października 1989 - wprowadzono bony na tanie mleko dla dzieci i emerytów.

9 października 1989 - etatowych pracowników POP PZPR pozbawiono pensji wypłacanych w zakładach pracy.

12 października 1989 - Leszek Balcerowicz przedstawił swój radykalny plan gospodarczy, zapowiadając bankructwa i bezrobocie: „tylko taki plan daje szansę na wsparcie gospodarcze Zachodu”.

Prokurator generalny wystąpił do Moskwy o wszczęcie śledztwa w sprawie mordu na polskich oficerach w Katyniu w 1940 roku.

14 października 1989 - przedstawiciele Polski (Rokita – OKP i Komornicki - SLD, TW „Nałęcz”) po raz pierwszy uczestniczyli w zebraniu Komisji Politycznej NATO.

18 października 1989 - parlament węgierski uchwalił zmiany w konstytucji, zmienił nazwę państwa WRL na Republika Węgier.

20 października 1989 - w Himalajach zginął Jerzy Kukuczka.

24 października 1989 - cena kostki masła sięgnęła 3 400 zł.

25 października 1989 - płk Garstka zapowiedział desinteressement MSW w sprawie legalnych działań opozycji.

Minister Spraw Zagranicznych ZSRR, Eduard Szewardnadze oświadczył, że Moskwa zgadza się na reformy w Polsce.

28 października 1989 - wybuch "aksamitnej rewolucji" w Pradze. Manifestacje. Zjazd założycielski ZChN.

Październik 1990

Początek prezydenckiej kampanii wyborczej. Kandydaci: Wałęsa, Mazowiecki, „czarny koń” Stanisław Tymiński z Peru, promowany przez oficerów SB. W audycji telewizji państwowej Wałęsa został przyrównany do Stalina i Hitlera.

Senat przyjął ustawę ograniczającą nieskrępowane praktycznie dotychczas prawo do aborcji.

3 października 1990 - kanclerz Kohl doprowadził do zjednoczenia Niemiec, powstało jedno państwo, RFN.

Ukazał się pierwszy numer tygodnika „Nie” pod red. Jerzego Urbana, z zapowiedzią, że „świętości nie szargane umierają z nudów”.

Aresztowano generałów Władysława Ciastonia, Zenona Płatka i Mirosława Milewskiego oraz sześciu innych wysokich oficerów SB, podejrzanych o udział w zabójstwie ks. Jerzego Popiełuszki.

Sonda: za Mazowieckim - niecałe 32 %, za Wałęsą - prawie 37 %.

8 października 1990 – wszczęcie śledztwa w sprawie wydarzeń Grudnia 1970 roku, przedawnienie w grudniu 1990 roku.

12-14 października 1990 - w sztabie Wałęsy pojawił się Mieczysław Wachowski. Wachowski w 1991 roku usunie z otoczenia Wałęsy polityków z rodowodem z „S”: Arkadiusza Rybickiego, Krzysztofa Pusza, Jarosława i Lecha Kaczyńskich, Jacka Merkla, Sławomira Siwka i Macieja Zalewskiego.

14 października 1990 - Michaił Gorbaczow otrzymał Pokojową Nagrodę Nobla.

OBOP: za Mazowieckim - 29 %, za Wałęsą - 24 %.

15 października 1990 - debata telewizyjna Jarosław Kaczyński – Michnik.

Prywatyzacja jednego z pierwszych pięciu wielkich przedsiębiorstw, Huty Szkła Krosno SA.

25 października 1990 - ustawa o przejęciu majątku po PZPR przez skarb państwa, z wyjątkiem części ze składek.

Mieczysław Rakowski zwrócił pożyczone od KPZR kilkaset tysięcy dolarów. Tygodnik „Rossija” w miesiąc później opublikował dokumenty, wg których wiceprezydent ZSRR Janajew spotkał się w tej sprawie m.in. z Leszkiem Millerem. 300 tys. dolarów przeznaczono na uruchomienie „Trybuny”.

Przewodniczącym OKP został Mieczysław Gil z Krakowa. Przebieg tajnych obrad Klubu opublikował w "Życiu Warszawy" rzecznik prasowy Klubu.

Sejm uchwalił ordynację proporcjonalną.

Październik 1991

Hossa na giełdzie - powolny ale stały wzrost cen akcji.

Po wypadku samochodowym po pijanemu Marian Terlecki złożył dymisję. Nowym szefem KRiTV został Jan Purzycki.

Poseł OKP Jan Beszta-Borowski wytoczył Włodzimierzowi Cimoszewiczowi proces o zniesławienie za to, że nazwał B.-B. „załganym łobuzem”, gdy ten opisywał tortury, jakim poddawał go podczas przesłuchań ojciec Cimoszewicza, kapitan NKWD.

7 października 1991 - zginął w wypadku samochodowym szef NIK, Walerian Pańko.

10 października 1991 - Sejm odrzucił ustawę o badaniu sprawozdań finansowych, zapobiegającą aferom gospodarczym, zdecydował o postawieniu Mieczysława Rakowskiego przed Trybunałem Stanu i uchwalił ustawę o zwrocie majątku Kościołowi katolickiemu.

17 października 1991 - Bundestag ratyfikował traktat polsko-niemiecki.

18 października 1991 - Sejm polski wyraził zgodę na ich ratyfikowanie.

20 października 1991 - w Nawojowej koło Nowego Sącza otwarto Sądecko-Podhalańską Szkołę Biznesu senatora Krzysztofa Pawłowskiego.

21 października 1991 - rozpoczął się proces przeciwko Jackowi Maziarskiemu o zniesławienie spółki "Agora", o której napisał, że otworzyła gazetę za pieniądze dla całej opozycji.

26 października 1991 - w Moskwie parafowano po roku rozmów umowę o opuszczeniu Polski do 15 listopada 1992 przez wszystkie radzieckie jednostki bojowe.

27 października 1991 - pierwsze całkowicie wolne wybory parlamentarne w Polsce od 1939 roku. Do Sejmu weszło 29 ugrupowań. Wygrała Unia Demokratyczna - 62 mandaty (ok. 12 %) i SLD – 60. Frekwencja 43,2 %.

Październik 1992

2 października 1992 - rodzice Moniki Kern wnieśli zażalenie na decyzję prokuratury poznańskiej o umorzeniu śledztwa, według nich Monika jako nieletnia została uprowadzona.

Tymczasowo aresztowano Adama Humera, b. dyrektora Departamentu Śledczego Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego (1946-1955). Śledztwo prowadził prokurator Stefan Szustakiewicz.

7 października 1992 - premier Suchocka oświadczyła w Brukseli: „Naszym celem strategicznym jest pełne członkostwo w Sojuszu Północnoatlackim.”

8 października 1992 - „GW” poinformowała, że prezes Radiokomitetu Janusz Zaorski wstrzymał telewizyjną emisję reportażu o Monice Kern i Macieju Malisiewiczu po telefonicznej interwencji ojca Moniki, wicemarszałka Sejmu Andrzeja Kerna.

14 października 1992 – bankructwo Westy.

16 października 1992 - Rosja przekazała Polsce kopie decyzji KC WKP(b) z 5 marca 1940 o poleceniu zamordowania polskich oficerów.

17 października 1992 - „Mała konstytucja” (do 1997).

22 października 1992 - MON stał się resortem cywilnym.

Październik 1993

4 października 1993 - prokuratura warszawska skierowała do sądu akt oskarżenia przeciwko Jarosławowi Kaczyńskiemu za oskarżenie Mieczysława Wachowskiego o współpracę z SB.

Prokurator Jerzy Regulski umorzył śledztwo ws. „pożyczki moskiewskiej” Rakowskiego i Millera.

14 i 15 października 1993 - marszałkiem Sejmu został Józef Oleksy z SLD, Senatu - Adam Struzik z PSL.

18 października 1993 - Wałęsa desygnował Waldemara Pawlaka na premiera.

21 października 1993 - NATO zatwierdziło amerykański plan "Partnerstwo dla pokoju", otwierający proces rozszerzenia; "NATO nie zrobi nic przeciw Rosji" - Manfred Woerner. Strobe Talbott sporządził specjalne tajne memorandum przeciw rozszerzaniu Paktu Atlantyckiego.

26 października 1993 - Wałęsa zaprzysiągł rząd Pawlaka. Wicepremier minister finansów Marek Borowski, wicepremier minister sprawiedliwości W. Cimoszewicz, wicepremier minister edukacji A. Łuczak. Resorty "prezydenckie" - MSW - nadal Milczanowski, MSW - Andrzej Olechowski, MON - Piotr Kołodziejczyk (był ministrem ON w rządzie Mazowieckiego i Bieleckiego). Opieka socjalna - Leszek Miller.

Październik 1994

Cimoszewicz uruchomił akcję „czyste ręce”, co dotknęło szefa MSZ Andrzeja Olechowskiego.

Z funkcji rzecznika prezydenta Wałęsy odszedł Andrzej Drzycimski, objął ją Leszek Spaliński z „Życia Warszawy”.

9 października 1994 - powstało Forum Demokratyczne UW: Marek Balicki Marek Edelman, Frasyniuk, Zofia Kuratowska i 44 inne osoby.

11 października 1994 - Stanisław Helski zranił Wojciecha Jaruzelskiego kamieniem w głowę za to, że władza stanu wojennego za jego działalność opozycyjną doprowadziła do ruiny jego gospodarstwo i wtrąciła go do aresztu. „Czarny wtorek” na rosyjskiej giełdzie. Wartość rubla do dolara spadła o ponad 20 proc.

12 października 1994 - Sejm przyjął apel, w którym zarzucił prezydentowi naruszanie zasad apolityczności wojska i stwierdził, że „Polska znalazła się w niebezpieczeństwie”. Posłowie UW spotkali się z Wałęsą, prosząc, by nie doprowadził do kryzysu państwa.

22 października 1994 - Madeleine Albright, ambasador USA przy ONZ zapowiedziała, że Polska niedługo może przystąpić do NATO.

28 października 1994 – sejmowa komisja odpowiedzialności konstytucyjnej na wniosek Andrzeja Micewskiego potępiła atak Stanisława Helskiego na gen. Wojciecha Jaruzelskiego.

Rozpoczął się proces byłych milicjantów, Edwarda Misztala i Janusza Smugi, oskarżonych o to, że uprowadzili w maju 1983 roku pracowników Prymasowskiego Komitetu Pomocy dla Uwięzionych z kościoła św. Marcina w Warszawie.

Październik 1995

15 października 1995 – prawybory prezydenckie we Wrześni. Kwaśniewski 48,8 %, Wałęsa 12,7 %.

21-21 października 1995 – powstał Ruch STU Czesława Bieleckiego i Andrzeja Olechowskiego.

26 października 1995 – sprawa Grudnia 70 wróciła do Sądu Wojewódzkiego w Gdańsku.

Październik 1996

Sejmowa Komisja Odpowiedzialności Konstytucyjnej wnioskowała o umorzenie postępowania przeciwko Jaruzelskiemu jako sprawcy stanu wojennego.

15 października 1996 - Parlamentarna Grupa Kobiet przedstawiła w Senacie pierwszą wersję ustawy o równości kobiet i mężczyzn, uzasadniając to koniecznością głębokiej przebudowy świadomości społecznej i postulując wprowadzenie cenzury obyczajowo-językowej, kwot wyborczych i pozakonstytucyjnych władz „równościowych”.

18 października 1996 - apel 31 dziennikarzy o zlustrowanie środowiska dziennikarskiego, również w mediach prywatnych podpisali: Teresa Bochwic, Erazm Ciołek, Mirosław Chojecki, Bogdan Chrabota, Krzysztof Czabański, Jan Dworak, Tadeusz Fredro-Boniecki, Andrzej Gelberg, Wojciech Giełżyński, Maciej Iłowiecki, Andrzej Jeleński, Jakub Karpiński, Tomasz Lis, Maciej Łętowski, Maciej Łukasiewicz, Marek Markiewicz, Jacek Maziarski, Grzegorz Miecugow, Stanisław Michalkiewicz, Jacek Moskwa, Maciej Orłoś, Jan Polkowski, Stanisław Remuszko, Wojciech Reszczyński, Piotr Semka, Radek Sikorski, Maciej Strzembosz, Andrzej Urbański, Wiesław Walendziak, Rafał A. Ziemkiewicz i Małgorzata Zientkiewicz. 13 grudnia dołączyła do nich redakcja „TS”.

20 października 1996 - wybory na Litwie wygrała prawica (Związek Ojczyźniany).

Sejm zliberalizował ustawę aborcyjną, dopuszczając aborcję na żądanie.

27 października 1996 - wybory w Bułgarii wygrał socjaldemokrata (nie postkomunista) Petyr Stojanow.

Październik 1997

Odchodząca po wyborach prezes ZUS Anna Bańkowska ogłosiła wygraną firmy Prokom z Gdyni na komputeryzację ZUS. Warunki przetargu przesądzały wygraną Prokomu.

17 października 1997 - weszła w życie nowa Konstytucja RP.

14 października 1997 - na trzy dni przed odejściem rządu minister gospodarki Wiesław Kaczmarek podpisał umowę z Izraelem o kupnie wyposażenia do śmigłowca Huzar.

26 października 1997 - ks. Henryk Jankowski z kościoła św. Brygidy w Gdańsku powiedział w kazaniu, że „nie można akceptować mniejszości żydowskiej w naszym rządzie, gdyż tego naród się boi”. Wymienił Bronisława Geremka.

31 października 1997 - zaprzysiężenie rządu Jerzego Buzka - koalicja AWS i UW. Wicepremierzy: minister finansów Leszek Balcerowicz, min. spraw wewnętrznych Janusz Tomaszewski (we wrześniu 1999 roku odszedł oskarżony o kłamstwo lustracyjne, wiceministrem resortu spraw wewnętrznych został Wojciech Brochwicz), sprawy zagraniczne - Bronisław Geremek, obrona - Janusz Onyszkiewicz.

Z PZU odwołano Jana Monkiewicza, który udostępnił prywatnej firmie związanej z SLD bazę danych PZU.

W miastach w ramach programu rządowego rozlepiono billboardy, przedstawiających posiniaczone twarze kobiety i dziecka z podpisem „Bo zupa była za słona”.

W październiku nowym przewodniczącym PSL został Jarosław Kalinowski, UPR Stanisław Michalkiewicz.

Polsat Solorza wyprzedził TVP 1 w oglądalności (i tym samym wpływach z reklamy).

Obsadzono posady w służbie cywilnej przez zwolenników SLD i PSL.

KRRiTV oraz Trybunał Konstytucyjny pozostały zdominowane przez odchodzącą koalicję.

Kontynuowano proces plutonu specjalnego z kopalni Wujek.

Październik 1998

W październiku na billboardach miejskich pojawiła się praca rzeźbiarki Katarzyny Kozyry, głośnej z prezentacji pracy „Piramida zwierząt”.

9 października 1998 - prezydent Kwaśniewski powołał Lecha Gardockiego na I Prezesa Sądu Najwyższego.

Wojskowa Prokuratura Okręgowa w Warszawie postawiła zarzut 80-letniej Helenie Wolińskiej, podejrzanej o bezprawne aresztowanie i fałszowanie dowodów winy w fingowanym procesie gen. AK, Augusta Fieldorfa „Nila”, straconego w 1952 roku.

11 października 1998 - wybory samorządowe.

14-16 października 1998 - w Sejmie III Międzynarodowa Konferencja Praw Człowieka, organizowana przez senatora Zbigniewa Romaszewskiego Komisję Interwencji i Praworządności NSZZ „S” i ruch Wolność i Pokój. Gościem Asłan Maschadow. „GW” nie zamieściła informacji na ten temat. Rosyjskie MSZ wyraziło zdziwienie, że „na liście państw [gości] umieszczono regiony Federacji Rosyjskiej: Czeczenię, Dagestan i Inguszetię”.

Sejm odrzucił projekt ustawy o równości płci, przygotowany przez Parlamentarną Grupę Kobiet i SLD.

16 października 1998 - Adam Strzembosz w ostatnim dniu urzędowania powołał Bogusława Nizieńskiego na stanowisko rzecznika interesu publicznego co skrytykowali prezydent Kwaśniewski, I Prezes SN Gardocki i Ryszard Kalisz z Kancelarii Prezydenta.

20 października 1998 – wizyta kanclerza Helmuta Kohla, Order Orła Białego.

22 października 1998 - z anteny zszedł program „Opinie” Adama Pawłowicza, po serii przesunięć, powodujących spadek oglądalności.

Październik 1999

1 października 1999 - wszedł w życie nowy kodeks karny. Zaostrzono kary dla pijanych kierowców, dla zabójców, gwałcicieli i recydywistów.

3 października 1999 - PAP podał, że „komisja Michnika", badająca wiosną 1990 roku archiwa MSW, nie dopełniała formalności: nie wpisywali do metryczki badanych teczek, dat odwiedzin ani swoich nazwisk.

4 października 1999 - prezes ZUS Stanisław Alot ostrzegł w związku z projektem budżetu, że w 2000 roku zakład może mieć trudności z terminowym wypłacaniem rent i emerytur.

5 października 1999 - minister pracy złożył do premiera wniosek o odwołanie Stanisława Alota, zapewniając, że wypłatę świadczeń gwarantuje budżet. Ministrem Spraw Wewnętrznych został Marek Biernacki z Gdańska, b. likwidator majtku PZPR.

Otto Lambsdorff, negocjator niemiecki powiedział na temat odszkodowań dla robotników przymusowych w III Rzeszy, że "zatrudnianie w rolnictwie niemieckim pracowników ze wschodu jest naturalnym zjawiskiem historycznym".

Październik 2000

1 października 2000 - laureatem nowej nagrody literackiej NIKE został Tadeusz Różewicz, poeta, prozaik, dramaturg, eseista i scenarzysta filmowy, za tom „Matka odchodzi”.

2 października 2000
- lider ROP, Jan Olszewski zrezygnował ze startu w wyborach prezydenckich na rzecz Mariana Krzaklewskiego. Ojciec Rydzyk wezwał do głosowania na Mariana Krzaklewskiego

6 października 2000 - w programie wyborczym „Gość Jedynki” w TVP prowadzący dziennikarz pouczał zaproszonego Mariana Krzaklewskiego i przerywał jego wypowiedzi. Zawieszony za to dziennikarz niedługo potem dostał odznaczenie.

8 października 2000 - wybory prezydenckie wygrał Aleksander Kwaśniewski - 53,9 %. Andrzej Olechowski - 17,3 %., Marian Krzaklewski - 15,57 %. Lech Wałęsa - 1,1 %.

13 października 2000 - Aleksander Kwaśniewski odmówił podpisania ustawy uwłaszczeniowej, tłumacząc, że jest „prawnie zła, ekonomicznie niepoliczona i społecznie niesprawiedliwa”.

20 października 2000 - na 9 lat więzienia sąd skazał Bogusława Bagsika za zagarnięcie mienia Art-B i uruchomienie tzw. oscylatora bankowego.

25 października 2000 - sąd lustracyjny orzekł, że Józef Oleksy jest kłamcą lustracyjnym, ponieważ zataił, iż w latach 1970 – 1978 był agentem wywiadu wojskowego PRL.

29 października 2000 - ujęto Ryszarda Niemczyka, podejrzanego o zabójstwo „Pershinga”, który uciekł z więzienia w Wadowicach.

30 października 2000 - Prokuratura Krajowa po 3 latach i interwencji ministra Lecha Kaczyńskiego nakazała prokuraturze poznańskiej podjęcie sprawy „poznańskiej ośmiornicy” (straty 100 mld zł).

Firma samochodowa Daewoo w Polsce wstrzymała produkcję na 3 tygodnie z powodu kryzysu finansowego.

Październik 2001

11 października 2001 - ZUS zarejestrował pierwsze składki na 12 milionach kont.

22 października 2001 - prokuratura zarzuciła składanie fałszywych zeznań 10 osobom, zajmującym się kampanią prezydencką Mariana Krzaklewskiego w 2000 roku. W grudniu 2002 roku sprawy umorzono z braku dowodów winy.

26 października 2001 - powstał rząd koalicji SLD-PSL, premierem Leszek Miller. Wicepremier minister finansów Marek Belka, wicepremier minister ds. infrastruktury Marek Pol, wicepremier Jarosław Kalinowski. Minister spraw wewnętrznych - Krzysztof Janik (zastępca - Zbigniew Sobotka), minister sprawiedliwości - Barbara Piwnik, zdrowia - Mariusz Łapiński.

Do związków ze specsłużbami PRL przyznali się członkowie ekipy Millera: wiceminister spraw zagranicznych Andrzej Byrt i Sławomir Cytrycki, podsekretarz stanu w Kancelarii Premiera.

Minister Edukacji Krystyna Łybacka wstrzymała reformę matur. Próbowała również odwołać reformę gimnazjalną.

Andrzej Kaucz został Prokuratorem Krajowym i zastępcą prokuratora generalnego.

Minister Spraw Wewnętrznych Marek Biernacki zakończył proces likwidacyjny majątku PZPR.

Październik 2002

10 października 2002 - zjazd Związku Byłych Funkcjonariuszy UOP (grupujący b. esbeków).

„Trybuna” przynosiła 300 tys. zł strat miesięcznie.

Instytut Spraw Publicznych podał, że do Polski w ostatnich latach powróciło 60 tys. wykształconych emigrantów w wieku 30-40 lat.

Nagrodę im. Józefa Mackiewicza (po raz pierwszy) otrzymała książka Ewy i Władysława Siemaszków pt. Ludobójstwo dokonane przez nacjonalistów ukraińskich na ludności polskiej Wołynia 1939-1945.

Sąd Najwyższy po dziesięcioletnim procesie nakazał Jerzemu Urbanowi przeprosić b. marszałka sejmu Andrzeja Kerna, za zniesławiające artykuły w Nie” od 1992 roku na temat losów jego córki Moniki.

22 października 2002 - NSA nakazał przywrócić do pracy czterech dyrektorów, odwołanych rok wcześniej z UOP przez nowego szefa, Siemiątkowskiego.

Sąd odroczył rozprawę przeciwko „królowi” żelatyny Kazimierzowi Grabkowi z powodu choroby.

23 października 2002 - atak Czeczenów na teatr na Dubrowce w Moskwie, 700 cywilnych zakładników. W akcji odbijania zakładników służby sowieckie użyły trujących gazów bojowych, zmarło co najmniej 130 osób. Ambasador Polski Stefan Meller przypadkiem ocalał.

W procesie Grudnia 70 w Gdańsku prokurator Jerzy Porada zeznał, że w 1970 roku nie prowadzono na Wybrzeżu śledztw w sprawie okoliczności śmierci osób zabitych przez MO i ZOMO w zajściach, tylko w sprawie rozbojów, dokonanych przez demonstrantów.

27 października 2002 - wybory samorządowe. W 13 największych miastach SLD utraciło możliwość rządzenia. Prezydentem Warszawy został Lech Kaczyński, Łodzi Jerzy Kropiwnicki. Frekwencja 44 %.

Autor publikacji
Archiwum ABCNET 2002-2010