Kazachstan - konspekt wykładu

Głód – 1,8 mln ofiar, represje, bunty, zniszzeie społeczeństwa tradycyjnego
 
Równowaga za Sowieta

 
Żuż Stary – I sekretarz  Kunajew, Nazarbajew
 
Żuż Średni - premier
 
Żuż Młody – przewodniczący Sowietu
 
 1986 grudzień 16-19 – zastąpienie przez Gorbaczowa Dinmuchameda Kunajewa ur. 1912  (1960-1962 i 1964-1986) przez Rosjanina Giennadij Kołbina (1986-1989). Rozruchy w stolicy, Czymkencie, Karagandzie, skazano 1700 osób. Kajrat Ryskułbiekow został skazany na karę śmierci, zamordowany w celi. 1990 Nazarbajew rehabilitował, oskarżył Kołbina, którego zastąpił.
 
Nazarbajew jako premier (1984-1989) zaczął od krytyki brata Kunajewa w styczniu 1986, ale I sekretarzem został Kołbin. Nazarbajew  I sekretarzem 1989-1991, prezydentem od 1990 (wybrał Sowiet na 6 lat, wybory bezpośrednie 1.12.1991).
Sprawa Białowieży, między Jelcynem i Gorbaczowem.
Partie: Żełtoksan demokratyczna i Ałasz narodowa bet znaczenia
Listopad 1990 – prezydent szefem egzekutywy
W Sowiecie konflikt między Nazarbajewem a częścią nomenklatury, model białoruski, walka o podporządkowanie Sowietu, potem Madżlisu
Styczeń 1993 – nowa Konstytucja – system prezydencki
1993 – język kazachski urzędowym, 1998 – stolica do Astany Żuż Średni - derusyfikacja
 
Grudzień 1993 – 190 deputowanych składa dymisję
 
1994 - Marzec – wybory 177 deputowanych (42 lista, 135 jednomandatowe) wybr. 169
 
Związek Jedności Ludowej  - 38
Kongres Ludowy – 14 (opozycja konstruktywna, Rosjanie, Kazachowie śr. Żuż, płn)
Partia Socjalistyczna – 14 (opozycja)
Bezpartyjni - 79
 
11 marca 1995 rozwiązanie parlamentu (wadliwy system liczenia głosów)
Rada Najwyższa tworzy „Parlament Narodowy”, przew. Pisarz Sulejmanow, przew. Kongresu Ludowego, głodówka i rozchodzą się do domów
 
Nazarbajew powołuje Zgromadzenie Narodu Kazachskiego, które popiera referendum ws przedłużenia kadencji prezydenta z 1997 do 2000 i nowej konstytucji. Referenda: kwiecień sierpień, naród popiera w 95 i 90 proc. sic!
 
1995 – listopad - wybory do Madżlisu (77) i Senatu (40) zbojkotowane przez socjalistów
 
Związek Jedności Ludowej  - 12 i 6
Partia Demokratyczna  - 7  i 5
Bezpartyjni – 20 i 25
 
Prezydent Nazarbajew – stary żuż
Premier Każygeldin – średni żuż
Sekretarz stanu A. Kielkilbajew – młody żuż
 
Sojusz Prezydent Nazarbajew – stary żuż i sekretarz stanu A. Kielkilbajew – młody żuż
 
przeciwko - premier Każygeldin – średni żuż
Äkeżan Magżanuły Każygeldin – premier 1994-1997 (Związek Jedności Ludowej), do opozycji i emigracja w RFB, Ludowa Partia Kazachstanu. Reformy liberalne, prywatyzacja, waluta, początek rozwoju.
 
1999 – przedterminowe wybory prezydenckie i wydłużenie kadencji do 7 lat (do 2005), Każygeldina nie dopuszczono do wyborów.
 
1999 – październik - wybory do Madżlisu  tym razem 10 z listy i 66 okręgi frekwencja „tylko” 61,7
 
N. Nazarbajew przew. Oficjalnie od 2007 – Nur Otan od 1999, przedtem Związek Jedności Ludowej  plus Partia Demokratyczna  stary i młody żuż. Dominacja starego żużu.
 
Nur Otan – 23
Partia Obywatelska – 13 (opozycja konstruktywna)
Bezpartyjni - 22
 
Opozycja nie uzyskała żadnego mandatu
 
2001 – kryzys, opozycja, Demokratyczny Wybór Kazachstanu i restrykcje - 2002
 
2004 – wrzesień/październik wybory
 
Otan – 42 na 77
Agraryści (lobby przew. Kołchozów sprywatyzowani) - 11
 
2005 – wybory prezydenckie 91 proc.
 
2005 – marzec Z. Nurkadiłow., były. Minister ds. sytuacji nadzwyczajnych skrytykował, październik wpadł w depresją z tego powodu i zabił się.
 

  1. Sarsenbajew, ambasador w Rosji, skrytykował córkę i wpadł z tego powodu w depresję i popełnił samobójstwo

 
Rodzina córki i zięciowie
 

  1. Darika Nazarbajewa – mąż R. Alijew chciał za szybko - niełaska, Darika Nazarbajew z-ca ojca w Otan - 2006
  2. Dinara Nazarbajewa – mąż  T. Kulibajew 4,2 mld
  3. Maszkiewicz – Szodijew – Ibragimow
  4. W. Kim (Koreańczycy)

Jedna rodzina – jeden żuż (stary) – jeden naród
 
2007 – wybory do Madżlisu 107 mandatów
 
2011 – kwiecień - wybory prezydenckie 95 proc.
 
Żangaozen – 16 grudnia 2011
Kilkanaście osób zabitych,
 
Akżanat Aminow, lider strajkujących pracowników rafinerii naftowych
 
Serik Sapargali, aktywista ruchu społecznego Hałek Majdany
 
Wybory parlamentarne – 15 stycznia 2012 (przedterminowe)
 
Opozycja
 

  1. Azat - Ogólnonarodowa Socjaldemokratyczna Partia – businessman Bułat Abiłow, przewodniczący, Żarmachan Tujakbaj, i Amirżan Kosanow
  2. Partia Komunistyczna – zawieszona jesienią 2011
  3. Ałga – Demokratyczny Wybór - niezarejestrowana, Władimir Kozłow, oskarżony o zamieszki w Żangaozen

 
4 czerwca 2012 wyroki ws 37 oskarżonych
 
15 Marca 2013
 
Opozycja domaga się przeprowadzenia referendum w sprawie opuszczenia Unii Celnej i Wspólnej Przestrzeni Gospodarczej. /od 1.01.2011 istnieje unia, od 1.01.2013 przestrzeń/ - Rosja – Białoruś - Kazachstan
 
Do końca 2014 roku Białoruś, Rosja i Kazachstan mają stworzyć wspólny rynek ropy i gazu.
 

Autor publikacji: 
AZJA ŚRODKOWA: