A LATKA LECĄ, LECĄ

Grudzień 1988

16-17 grudnia - demonstracje w kilku miastach Polski, starcia z milicją.

18 grudnia - powstał Komitet Obywatelski przy Przewodniczącym "S" Lechu Wałęsie, złożony ze 119 osób z opozycji.

Grupa Robocza Komisji Krajowej NSZZ „S” zaapelowała do Wałęsy, by zwołał KK w składzie sprzed 13 grudnia 1981.

Sejm przyjął kilka nowych ustaw ustrojowych, m.in. ustawę o wolności i równości działalności gospodarczej (każdy mógł już podjąć taką działalność i zatrudnić nieograniczoną liczbę osób) oraz ustawę o liberalizacji prawa spółek z udziałem kapitału zagranicznego z 1986.

Zniesienie Komisji Planowania przy RM i utworzenie CUP.

30 grudnia "Życie Warszawy" doniosło, że OPZZ przystąpiło do spółki Interster, wykupując w niej 1500 akcji za 412 mln złotych (średnia płaca ok. 300 tys zł). Właścicielami Intersteru byli Mieczysław F. Rakowski i Ireneusz Sekuła. W ostatnim numerze "Wprost" rozmowa z ośmioletnią Olą Kwaśniewską, córką Aleksandra Kwaśniewskiego. Ola z wujków - przyjaciół taty najbardziej lubi Jerzego Urbana i Ireneusza Sekułę.

Dyrektor Huty Stalowa Wola próbował przekazać w prywatną ajencję niektóre wydziały huty, co udaremnili robotnicy.

Do Biura Politycznego KC PZPR wszedł psycholog, prof. Janusz Reykowski.

Grudzień 1989

9-10 grudnia - obrady Konferencji Ruchu Obywatelskiego; perspektywa powołania partii "Solidarność".

20 grudnia - wywiad Jaruzelskiego dla „GW” z 13 o jego racjach wprowadzenia stanu wojennego.

15 grudnia - w Sofii pięćdziesiąt tysięcy ludzi demonstrowało przeciwko komunistycznej Bułgarskiej Partii Socjalistycznej.

16 grudnia - pierwsze strzały w rumuńskiej Timisoarze.

17 grudnia - Leszek Balcerowicz przedstawił swój wstrząsowy plan gospodarczy dla Polski.

25 grudnia - rozstrzelano Nicolae Ceausescu i jego żonę.

28 grudnia - Sejm przyjął 10 nowych ustaw gospodarczych, wprowadzających Polskę w ustrój kapitalistyczny. Powstał urząd ds. bezrobotnych.

29 grudnia - państwo otrzymuje nazwę Rzeczpospolita Polska; orzeł otrzymał koronę i złote szpony.

>"Havel na Hrad!" - Vaclaw Havel został pierwszym niekomunistycznym prezydentem w postkomunistycznej Europie Wschodniej, dystansując w ciągu miesiąca polskie przemiany.

Od powołania we wrześniu rządu Mazowieckiego do końca roku wymieniono jednego wojewodę.

W kraju było 2,3 mln prywatnych telefonów i 17 tys., automatów ulicznych (najczęściej nieczynnych).

Inflacja roczna wyniosła 640 %.

Grudzień 1990

CBOS: prawie 80 % ludności Polski oceniało warunki życia jako złe.

1 grudnia - Tymiński zagroził w TV, że ujawni „czarną teczkę” przeciwko Wałęsie. Powstała Unia Demokratyczna.

Mazowiecki wezwał swych wyborców do głosowania w II turze wyborów prezydenckich na Wałęsę.

3 grudnia - start giełdy.

9 grudnia - w II turze wyborów Wałęsa (74,25 %) wygrał z Tymińskim (25,75 %).

Rada Bezpieczeństwa dała Saddamowi Husajnowi czas do 15 stycznia 1991 na wycofanie się z Kuwejtu.

Prokuratura Generalna poleciła przedstawienie zarzutów w śledztwie o zbrodnie Grudnia 70 ośmiu wysokim oficerom PRL.

20 grudnia - Jaruzelski w przemówieniu do narodu przeprosił za stan wojenny.

W Albanii masowe zamieszki, płoną komitety partii.

22 grudnia - Wałęsa złożył przysięgę w Zgromadzeniu Narodowym.

29 grudnia - nowy premier - Jan Krzysztof Bielecki z KLD.

Wypłacono pracownikom część wynagrodzeń w obligacjach państwowych, aby ominąć popiwek.

Bezrobocie wynosiło 1 mln 126 tys. osób.

Inflacja roczna wyniosła 249 %.

Głód w Bułgarii i Rumunii.

Cena biletu na bal sylwestrowy do hotelu Marriott - 1 mln 200 tys. zł od osoby.

Grudzień 1991

31 listopada - ukazał się pierwszy numer prawicowego dziennika „Nowy Świat” pod redakcją Piotra Wierzbickiego.

1 grudnia - Ukraińcy w referendum opowiedzieli się za niepodległością.

Na aukcji u p. Kiszczakowej Zbigniew Bujak sprzedał za drobną kwotę swoją legitymację "Solidarności", przedtem zaś opublikował książkę pt. Przepraszam za "S".

7-8 grudnia - Rosja, Ukraina i Białoruś powołały w Brześciu Wspólnotę Niepodległych Państw.

Warszawska Wspólnota Zakonna Redemptorystów uruchomiła w Toruniu Radio Maryja. Dyrektorem Radia został o. Tadeusz Rydzyk.

11 grudnia - traktat w Maastricht; częściowe zrzeczenie się suwerenności przez państwa EWG i plan wprowadzenia wspólnej waluty.

Tournee Michnika z Jaruzelskim po Francji.

13 grudnia - w „Wyborczej” ukazał się artykuł Michnika „W imię przebaczenia”: „zwracam się do posłów Sejmu RP, aby uchwalili ustawę abolicyjną dla jego [stanu wojennego] architektów”. Michnik wystąpił w radiu w całodziennej audycji z Jerzym Urbanem.

16 grudnia - umowa Polski, Czechosłowacji i Węgier o stowarzyszeniu z EWG.

21 grudnia - premier Jan Olszewski w expose zapowiedział "początek końca" komunizmu w Polsce.

25 grudnia - likwidacja ZSRR przez przywódców 11 republik radzieckich. Rezygnacja Gorbaczowa z prezydentury.

Inflacja roczna wyniosła 60 %. Deficyt budżetowy 3,5 % PKB.

Grudzień 1992

3 grudnia - na Barbórce w Katowicach premier Suchocka zapowiedziała zamknięcie części kopalń i zwolnienie 170 tys. ludzi. Po kilku dniach zastrajkowały wszystkie kopalnie.

Janusz Onyszkiewicz z MON odmówił udostępnienia Komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej dokumentów wojska dotyczących wprowadzenia stanu wojennego.

15 grudnia - „S” zwróciła się do swych posłów o wszczęcie inicjatywy ustawodawczej w celu uznania PZPR za organizację przestępczą.

18 grudnia - kolej odmówiła przewożenia węgla w głąb kraju.

20 grudnia - prezydentem Serbii został Slobodan Miloszević.

21 grudnia - powstała CEFTA.

29 grudnia - powstała KRRiTV. Nowa ustawa nakazywała, by audycje nie nadawały treści niezgodnych z prawem, z polską racją stanu oraz sprzecznych z moralnością i by respektowały „chrześcijański system wartości”.

Od 1990 roku powstało kilka tysięcy stowarzyszeń i około tysiąca fundacji.

Powiedzonko roku: „Kto nie z Mieciem (Wachowskim), tego zmieciem”.

Inflacja w 1992 roku 44,3 %. 41 % pracowników przemysłu zatrudniały już zakłady prywatne.
W wyborach do Dumy w Rosji wygrał (23 %) Władimir Żyrinowski.
Grudzień 1993

Monika Kern-Malisiewicz porzuciła męża, Maćka Malisiewicza i wróciła do rodziców.

„Gazeta Wyborcza”: „pora już oderwać temat stanu wojennego od bieżącej polityki”. Wg sondaży 47 % Polaków akceptowało decyzję o wprowadzeniu stanu wojennego.

14 grudnia - „Wyborcza” opisała demonstrację Ligi Republikańskiej pod domem Jaruzelskiego jako przejaw „brutalizacji obyczajów”.

Minister Marek Borowski wydał rozporządzenie o dokapitalizowaniu BGŻ kwotą 4,266 bln zł ( 426 milionów nowych PLN).

30 grudnia - ze Szwajcarii wrócili prokuratorzy, którzy ustalili, że kilkadziesiąt mln USD z FOZZ przeznaczono na inne cele, a dokumenty, którymi posługiwało się kierownictwo FOZZ, były fałszywe.

Rosnąca na popularności „Gazeta Polska” drukując serię wulgarnych felietonów pod hasłem „Wałek” zmarginalizowała się, czemu dali wyraz czytelnicy pisma w ankiecie zimą 1994, uznając cykl za zbędny w gazecie.

W 1993 roku były w Polsce 673 supermarkety.

Bezrobocie ok. 3 mln osób.

Inflacja w 1993 roku 37,6 %.

Grudzień 1994

1 grudnia - NATO podjęło w Brukseli decyzję o rozszerzeniu się na kraje Europy Środkowo-Wschodniej.

3 grudnia - rozpoczął się strajk głodowy „S” służby zdrowia. Rzecznikiem strajku Teresa Kamińska.

6 grudnia - nowelizacja ustawy kombatanckiej przywróciła uprawnienia funkcjonariuszom UB i SB.

Wojska rosyjskie weszły na teren Czeczenii.

18 grudnia - wybory w Bułgarii wygrali postkomuniści.

31 grudnia - wskutek nacisków, m.in. Zofii Kuratowskiej z Unii Wolności, odeszła z pracy w Biurze Interwencji Senatu (BIS) jego szefowa, Senatu Zofia Romaszewska.

Komentarz Aleksandra Kwaśniewskiego do milkliwego stylu bycia premiera Pawlaka przed kamerami TV: „nieme kino”.

Inflacja w 1994 roku 29,5 %. Przeciętne wynagrodzenie - 425 zł.

Grudzień 1995

9 grudnia - Sąd Najwyższy pod przewodnictwem sędzi Teresy Romerowej stwierdził, że Aleksander Kwaśniewski skłamał w swojej kampanii wyborczej, że ma dyplom uniwersytecki, ale uznał ważność wyborów.

Z badania CBOS wynikało, że gdyby Kwaśniewski podał prawdę na temat swego wykształcenia, głosowałoby na niego o 400 tys. osób mniej.

21 grudnia - Milczanowski z trybuny sejmowej oskarżył premiera Józefa Oleksego o szpiegostwo na rzecz Rosji pod kryptonimem „Olin”. Oleksy zaprzeczył.

25 grudnia - nowy prezydent Aleksander Kwaśniewski złożył przed Zgromadzeniem Narodowym przysięgę. Wałęsa był nieobecny.

W działalności gospodarczej obowiązywało 50 rodzajów koncesji.

Polskie kopalnie sprzedawały węgiel zagranicę po dumpingowej cenie 40 USD za tonę, a koksownie kupowały go po 55 USD.

Inflacja w 1995 roku 21,6 %. Sprywatyzowano 26 spółek.

PKB Polski stanowił 34 % PKB rosyjskiego.

Grudzień 1996

90 % uprawnionych Polaków wykupiło świadectwa udziałowe NFI.

Zysk netto spółki "Agora" w 1996 roku wyniósł 40 mln zł.

Firmy ochroniarskie zrzeszały około 200 tys. pracowników. Czas rozpoznania spraw w sądach wydłużył się z 3 miesięcy w 1989 roku do 10 miesięcy w 1996. Polska zajęła 86 miejsce w światowym rankingu swobód gospodarczych.

Inflacja roczna w 1996 roku wynosiła 18,5 %. Sprywatyzowano 11 spółek.

Grudzień 1997

1 grudnia - Prymas Józef Glemp napisał list do prowincjała redemptorystów na temat „procesu upolitycznienia” Radia Maryja.

8 grudnia - zarejestrowała się nowa partia - Ruch Społeczny AWS.

17 grudnia - Sejm przywrócił ustawę z 1993 o zakazie aborcji.

CBOS - 85 % badanych było przeciwnych zajmowaniu najwyższych stanowisk w państwie przez byłych współpracowników służb specjalnych. Za lustracją opowiedziało się 76 % Polaków. 55 % badanych uważało wprowadzenie stanu wojennego za słuszne lub uzasadnione.

Bezrobocie - 12,1 %. Liczba emerytów i rencistów na koniec 1997 - 9,4 mln osób.

Inflacja w 1997 roku 13,0 %. PKB - 6,9 %.

Grudzień 1998

4 grudnia - Kwaśniewski zawetował ustawę o IPN. Janusz Pałubicki nazwał go publicznie „prezydentem wszystkich ubeków”. 18 grudnia Sejm odrzucił weto, PSL za to zagwarantował sobie nowelizację, która dawała mu wpływ na wybór prezesa IPN.

CBOS - 73 % badanych uważało, że obywatele powinni mieć dostęp do swoich akt, 11 % było przeciw.

W 1998 roku było w Polsce prawie 1000 hiper- i supermarketów.

Inflacja roczna wyniosła około 8 %.

Prywatne telefony stacjonarne (głównie TP SA) posiadało 8 mln abonentów, było też 61 tys. automatów. Ponadto około 3 mln osób miało telefony komórkowe. Sprzedano 600 tys. nowych samochodów.

W 1998 roku weszła w życie ustawa lustracyjna w Bułgarii.

Grudzień 1999

5 grudnia zastrzelono w Zakopanem Andrzeja Kolskiego, „Pershinga”, domniemanego szefa mafii pruszkowskiej, co spotkało się z niebywałym zainteresowaniem polityków i mediów.

I Kongres nowej partii, Sojuszu Lewicy Demokratycznej (SLD). Przewodniczącym został Leszek Miller. Wiceprzewodniczący - Marek Borowski, Andrzej Celiński (b. członek KOR, b. senator i poseł UW), Stanisław Janas, Krystyna Łybacka, Jerzy Szmajdziński. Kwaśniewski wezwał do symbolicznego zadośćuczynienia za „stare grzechy lewicy”.

Grudzień 2000

Hanna Gronkiewicz-Waltz zrezygnowała z funkcji prezesa NBP i objęła prestiżową funkcję w banku EBOR. Prezesem NBP został Leszek Balcerowicz.

Grudzień 2001

Andrzej Lepper oskarżył z trybuny sejmowej pięciu polityków o korupcję i został odwołany z funkcji wicemarszałka Sejmu.

Minister sprawiedliwości Barbara Piwnik odtajniła dokumenty Prokuratury Generalnej PRL z lat 1948-1988, dotyczące głośnych procesów politycznych.

Dyrektorem Poczty Polskiej został Leszek Kwiatek, poprzednio prezes PFRON (oskarżony o nadużycia, niegospodarność), zwolniono a wkrótce aresztowano Jacka Turczyńskiego, popieranego przez AWS.

Parlament wykluczył prezesów NIK i NBP ze swoich obrad.

Premier Miller wypowiedział się negatywnie o możliwości wybudowania w Polsce południowej zakładów Toyoty; Toyota zdecydowała się wybudować swoje zakłady w Czechach. (GP 20 12 01)

Grudzień 2002

2 grudnia 2002 - prokuratura umorzyła śledztwo w sprawie finansowania kampanii wyborczej AWS przez PKN Orlen i nadużyć w kampanii prezydenckiej Mariana Krzaklewskiego z braku dowodów winy. Równolegle ze sprawą Orlenu umorzono śledztwo dotyczące nielegalnych wpłat na komitet wyborczy Krzaklewskiego.

Autor publikacji
Archiwum ABCNET 2002-2010