Elementy wspólne panslawizmu i eurazjatyzmu:
- Rosja jest jak kontynent – równa Europie – Danilewski
- Odseparować Rosją od wpływów zgnilizny – Zachodu – Uwarow
- Imperium jest ważniejsze od zjednoczenia Słowiańszczyzny - Tiutczew
- Rola prawosławia/Bizancjum i nihilizm katolicyzmu
- Mesjanizm
Prekursorzy:
Władimir Łamański (1833-1914) – Europa, Rosja, Azja – 3 odrębne części. Rosja – świat odrębny, łączący właściwości 2 pozostałych. Po XIX w. Europa upadnie, Rosja zajmie większość jej obszaru i 2/5 Azji. Misją Rosji jest stanie się III Rzymem – państwem uniwersalistycznym. Konkurentem Rosji są Anglosasi, stąd konflikt lub współpraca tego duopolu. Granica zachodnia na linii: Gdańsk – Triest.
Georgii Trubecki (1873-1930), szef MSZ – 1910 – Rosja jako wielkie państwo, za neutralnością wobec konfliktu niemiecko-angielskiego, nie trzeba angażować się w Europie. O pozycji Rosji zdecyduje konflikt Rosji z Japonią i Chinami.
Iwan Dusinski (1875-1919), Geopolityka Rosji (tyt. nowy) - misją Rosji jest ekspansja i zapanowanie nad światem, konieczna jest konsekwentna rusyfikacja Kraju Zachodniego, gdyż jakakolwiek wolność doprowadzi do jego oderwania. Ukraińcy są groźniejsi od Polaków.
Najlepszą granicą dla Rosji jest linia Wiśły, ale Niemcy nie oddadzą Prus Wschodnich. Tylko tymczasowo jest to możliwe.
Zadania: panować Bałkany, Konstantynopol, rozbić A-W, odepchnąć Niemcy na Zachód.
Konieczność opanowania cieśnin, Anatolii, Armenii, Zach. Kurdystanu. Granica z Arabami, Persji nie da się opanować. Rywalem Rosji są Chiny i Japonia.
Eurazjatyzm
Odpowiedź, reakcja na rew. bolszewicką (szukanie odpowiedzi na pytanie: dlaczego wygrała)
Piotr Sawicki (1895-1968), Sofia 1921 – Ischod k Wostoku (Jewrazijskij Wriemiennik), przeniósł się do Pragi, w roku 1945 zesłany do łagru, w 1956 – zwolniony, wrócił do Pragi, aresztowany na krótko w 1961 (1962 odwilż). Kontakty z Lwem Gumilowem (1908-1992) w łagrze (syn Achmatowej, ojciec, por. Gumilow, zamordowany przez bolszewików). Jego dorobek naukowy Gumilowa, Cywilizacja wielkiego stepu (Seria Ceramowska, Ludy tureckie). W łagrze Gumilow spotkał Sawickiego i był pośrednikiem do neo-erazjatów (Dugin).
Nikołaj Trubecki (1890-1938), Piotr Sawicki, Gienadij Wiernadski (1887-1973) i inni.
1928 – powstała grupa Piotra Suwczyńskiego, historyk sztuki, Lew Karsawin (1882-1952) – bolszewia – forma działań pro-eurazjatyckich, ergo forma porozumienia jest możliwa. Grupa Trubieckiego (mniejszość) – nie uznała współpracy za możliwą. (przypomnieć o smienowiechowcach).
Tezy eurazjatów
Eurazja:
- Odrębna cywilizacja w sensie historyczno-kulturowym i geograficznym, autarkiczny kontynent, rola jednocząca Europę i Azję. Synteza - Bizantyńska kultura i mongolskie wzorce państwowe. Dla Rosji – Eurazji Europa to Zachód, a Azja to Chiny, Japonia, Indie
- Samorodność kultury eurazjatyckiej, od Azji duchowość (mistycyzm), od Europy przez Bizancjum niezafałszowana wiara i oryginalna kultura, niepowtarzalny stop, rodzima na tym terenie, mistycyzm jest najbardziej charakterystycznym elementem kultury. Rosjanie to mieszanina (różnica ze słowianofilstwem) Słowian, Ugrofinów, Tatarów – są rdzennym ludem Eurazji, synteza słowiańsko-turańską. Na tym obszarze mogło być tylko jedno centrum władzy.
- Antyokcydentalizm, katolicyzm jest materialistyczny. Najazd mongolski zbawienny, bo powstrzymał ekspansję Zachodu (cywilizacji łacińskiej), ergo podobnie dobra bolszewia, byle pogodziła się z prawosławiem (dyskusja: Putin, Cyryl, konsekwencje).
- Imperium Dżingis chana to nie jarzmo ale czynnik, który umożliwił powstanie kultury eurazjatyckiej: uprawosławienie tatarszczyzny i turanizacja prawosławia. Moskwa XV-XVII w. to spadkobierca Ordy, państwo Iwana Groźnego – szczytem doskonałości, upadek – wpływy Zachodu (okcydentalizacja) zaczął się od Piotra I i wzmocniony za Katarzyny. Największym wrogiem Rosji jest świat romańsko-germański. Aksakow – iść drogą rosyjską, uwolnić się całkowicie od Zachodu. Bolszewizm odzachodnił Rosję – dobry, ale formy wypaczone – antyreligijne, bolszewizm powstrzymał okcydentalizację (okcydentalistów Romanowych) ale jednocześnie Watykan i Komintern to wrogowie Rosji. W głębi rew. bolszewicka to bunt ciemiężonej przez proeuropejskie elity duszy eurazjatyckiej. Zachód upada – przyszłość należy do Słowian i ich kultury. Zajmując miejsce po państwie tatarskim Eurazja przejęła jego związki i interesy strategiczne w południowej części Azji, a jednoczenie kontynuuje jednoczenie ludów Eurazji.
- Ideokracja – celem społeczeństwa jest obrona prawosławia i szerzenie jego przesłania. Państwo, Cerkiew i ludy Eurazji współdziałają.
- Ideokratyzm - Rządzi elita eurazjatycka tj. realizująca cele euroazjatyckie, istnieje jako partia kadrowa, państwo jest instrumentem eurazjatyzmu. Państwo – sobór narodów i wiar kulminujących w prawosławiu.
- Democja – wsłuchiwanie się w potrzeby ludu, funkcja służebna wobec ludzi i ludów, ergo można zaadoptować sowiecki ustrój. Elementy gospodarki prywatnej,
- Etatyzm – państwo planuje i planuje decyzje gospodarcze, jest instrumentem w rękach elity. (dyskusja: elementy zbieżne z komunizmem)
Czy eurazjaci są nacjonalistami rosyjskimi?
Neo-eurazjaci
Aleksander Dugin (ur. 1962) – kierunek - eurazjatów internacjonalistów
Syn oficera GRU Gielija Dugina (1935-1998), należał do grupy Jurij Mamlejewa – mistyk, szukał ukrytego sensu dziejów, sensu rosyjskiego losu, wyjechał z Sowietów w 1974, Dugin przejął archiwum, kiedy się związał z grupą w 1980 roku, 1983 aresztowany (włamywał się do domków letniskowych) – ojciec zadziałał. Dugin był członkiem grupy Jewgenija Gołowina – Czarny Zakon SS, za jego radą w 1988 wstąpił do Pamiati, Dień, Zawtra – 1991, związany z Limonowem – Partia Narodowo-Radykalna czyli nacjonałbolszewicy (1993-1998), szef Centrum Ekspertyz Geopolitycznych (1999) – Sielezniow. Ruch Eurazja.
1980 Michaił Agurski (refiuznik) Ideologia nacjonałbolszewizmu – bolszewizm (ojciec bolszewik ofiara Stalina) – tragiczny i wypaczony ale konieczny etap rosyjskiego losu. Studiował pisma eurazjatów, by wytłumaczyć sens ofiary ojca. Zachód sztucznym tworem: katolicyzm, protestantyzm plus prawa człowieka, demokracja, liberalizm są sprzeczne z prawdziwym chrześcijaństwem, tylko w Rosji ludzie żyją w zgodzie z prawosławiem, dlatego tylko stąd może wyjść odrodzenie duchowe - Idea rosyjska czyli eurazjatycka.
Dugin - „Osnowy gieopolityki” – Eurazjatyckie Imperium
Prawosławni – Rosjanie - ludzie
Bolszewizm dobry bo umożliwił powrót do prawdziwej Rusi Iwana Groźnego, ale zły bo ateistyczny, trzeba nasiączyć go prawosławiem.
Kolektywizm to odbicie soborności.
III Międzynarodówka – III Rzym
Stalin – Groźny
Rew. Międzynarodowa – zbawienie świata w wyniku triumfu prawosławia
Stalin niszczył prawosławie, które było zokcydentalizowane, a więc postąpił dobrze. Komunizm wyzwalał więc prawosławny mesjanizm. Komunizm był zsekularyzowaną formą Bizancjum, tylko musimy oczyścić prawosławie i komunizm – a wtedy otrzymamy prawosławny komunizm: misyjny, panslawistyczny, eurazjatycki.
Demontaż Sowietów i demokracja to znów okcydentalizacja (por. rew. lutowa).
Rosjanie nie są ani Europejczykami, ani Azjatami. Kultura bizantyńska w formie lecz turańska w treści (XIII-XIV w.), nosiciel wartości wielkiego stepu. Od Tatarów odziedziczyli misję zjednoczenia Eurazji czyli zebranie ziem ruskich, a od XVIII także to Syberii i Kraju Zachodniego. Tatarzy – rody arystokratyczne np. Godunowów (podbój chanatów - konkurentów) stali się elitą Rosji po przejściu na prawosławie.
Konieczny sojusz Rosji i Europy, by uwolnić się od hegemonii USA i uczynić z nich partnera.
Wojna między potęgą Lądu i Morza – to opozycja Dobra i Zła, kolektywizmu i indywidualizmu.
Cywilizacja Lądu – cechy władzy: tradycja, hierarchia, porządek, kolektywizm
Cywilizacja Morza – cechy władzy: indywidualizm, konformizm, materializm, chaos, kapitał.
Imperium kontynentalne
Rosja powinna wchłonąć innych. Rosja jest Heartlandem, jej świętą misją jest zajęcie Rimlandu. Wybrana przez Boga. Opleść trzeba bazy amerykańskie w Rimlandzie dwoma: Grenlandia-Pakistan i Alaska-Malaje.
Konfederacja Wielkich przestrzeni w składzie:
- Heartland – Rosja – Matka
oraz Imperia wtórne
- Europejskie z centrum w Niemczech. Francja listkiem figowym dla sojuszu rosyjsko-niemieckiego.
- Pacyfiku (centrum Japonia), sojusz z Japonią (państwo morskie)
- środkowo-azjatyckie (centrum Iran)
- zniszczyć pas Bałtyk – Czarne – dostęp do Niemiec i Francji, te w ramach imperium.
Co z Indiami - Turcja i Chiny wyłączone jako sojusznicy USA, Chin rywalem (w nowej sytuacji?). Dugin zastanawiał się i odrzucił ideę sojuszu rosyjko-chińskiego.
Aleksander Mitrofanow proponuje – oś Berlin-Moskwa-Tokio,
Żirinowski proponuje – granica na O. Indyjskim, czyli zajęcie Iranu
Nurt neo-eurazjatycki
Dugin, Żirinowski, Primakow, Ziuganow, bezpieka i sztab generalny, gen. Nikołaj Kłokotow, Nikołaj Piszczew, Władisław Iminow, Leonid Iwaszow, środowisko Orientir – wydaje MON, płk Piotr Susłow i Michaił Margiełow z SWR
Grupa muzułmańska Euroazjatów: Gejdar Dżemal i Hodż-Ahmed Nuhajew – szef wywiadu, wicepremier (Dudajew, Iandarbijew).
Dugin – państwa polskiego ma nie być, Polacy muszą wyrzec się katolicyzmu,
Ekspansja rosyjska to dążenie do Boga, a Rosjanie przyjmą wszystkie narody, Putin zrealizuje.
Teorie rosyjskie, eurazjaci
Rosja – siła zbrojna ma prawo bronić mniejszości w bliskiej zagranicy (b. Sowiety)
Wschodnie Rapallo – porozumienie rosyjsko-chińskie obrony przed islamem i zrównoważenia Zachodu (USA).
Europejska orientacja – Zachód modelem kulturowym wyjścia z zacofania do 1996 Kozyriew
Eurazjaci – Rosja o dwu duszach, synteza, urzędnicy z Azji zaczynają mieć większe znaczenie w centrum (rola reemigracji z byłych republik sowieckich)
Panturkizm - konflikt
Rosja-Niemcy Eurazja plus Chiny, Iran, Indie – front przeciwko państwom oceanicznym
