Władimir Wołkow, autor powieści historycznych, w Polsce nie znanych i szpiegowskich, z których dwie: „Montaż” i „Werbunek” zostały u nas w ostatnich latach przetłumaczone i wydane, tym razem postawił przed sobą kwestie metafizyczno-historyczne. Zbiór opowiadań pt.: „Kroniki anielskie”, który teraz ukazał się staraniem Klubu Książki Katolickiej, został napisany i opublikowany we Francji w 1997 roku. Wołkow, syn białego oficera – emigranta, gloryfikuje przy tym carską Rosję, którą mógł znać jedynie z opowiadań ojca i książek monarchistów. Autor stawia przewrotne i paradoksalne pytania, wynikające z jego zainteresowań politycznych, antykomunizmu i głębokiej wiary, oczywiście prawosławnej.
Lenin po śmierci z nienawiści do Boga odmawia dostąpienia zbawienia. Co robić, gdy wszyscy grzesznicy uzyskali już zbawienie, a tylko ten jeden zbawiony być nie chce? Jakich argumentów użyli aniołowie by przekonać duszę Lenina by u kresu świata zrezygnowała z dobrowolnego wiecznego potępienia za swe zbrodnie?
Motyw nienawiści Lenina do Boga odnajdujemy także w innym opowiadaniu. Wolnomyśliciel, prof. Piotr Piotrowicz Czebrukow nagle w siedzibie Czeki odkrywa, iż równanie, które miało dowieść nieistnienia Boga jest w rzeczywistości matematycznym dowodem Jego istnienia. Zostaje wezwany do Lenina i Dzierżyńskiego, którzy są bardzo radzi z tego odkrycia, gdyż widzą w nim nareszcie kres wiary. Jakie konsekwencje dla religii przyniosłoby zastąpienie wiary dowodem matematycznym? Dlaczego Lenin widzi w nim nareszcie instrument pokonania Boga i religii? Co ludzkość straciłaby gdyby wiarę mogła zastąpić nauka?
Dlaczego anioł stróż Judasza poniósł klęską, wypełniając tym samym wolę Bożą? Czym kierował się Judasz wydając Jezusa? W interpretacji autora Judasz działa w imię wzniosłych celów politycznych, wyzwolenie Palestyny spod okupacji rzymskiej. Czy to znaczy, iż jego anioł stróż miał polecenie świadomie ulec w walce ze swym rywalem nakłaniającym Judasza do zdrady?
Anioł Izrael, muzułmański Anioł śmierci nie wykonał zadania, wysłuchał modlitwy i uratował Mehmeda, który powinien zginąć na polu walki w Algierii broniąc interesów Francji. Izrael dał mu życie ale bez miłości. Za karę został zesłany na ziemię, gdzie miał przebywać tak długo aż nie znajdzie podpowiedzi na trzy pytania: Do czego zdolni są ludzie? Czego nie wiedzą? Czym żyją?
Opowiadanie o Fiodorze Dostojewskim i carze Mikołaju I (1825-1955), znanym w historii pod przezwiskiem „pałkin”, a dla autora synonimu opatrznościowego władcy dla Rosji, jest przykładem historii alternatywnej. Czy udałoby się uniknąć rewolucji bolszewickiej, gdyby car unikną wojny krymskiej (1953-1956), zniósł poddaństwo i dał wcześniej chłopom ziemię? Autor rysuje idealistyczny obraz jedności cara z ludem rosyjskim, gdzie cenzurę i policję zastępuje prawosławie jako podstawowe narzędzie oddziaływania na świadomość mas, zaś zdradziecka liberalna inteligencja zdegenerowana pod wpływem idei zachodnich zostaje wyizolowana i pozbawiona wpływu na prawdziwie rosyjskie społeczeństwo. Niezależnie od ideologicznego kontekstu tego obrazu, warto zastanowić się nad pytaniami stawianymi przez Wołkowa i proponowanymi przez niego rozwiązaniami.
Vladimir Volkoff, Kroniki anielskie, Klub Książki Katolickiej, Wydawnictwo 2007, s. 296.