ROZSZERZENIE UE W 2005

Tygodnik angielski “The Economist” z 10-16 czerwca 2000, bez autora, Nowi członkowie UE w 2005? Realną datą rozszerzenia Unii wydaje się rok 2005 i państwa kandydujące powinny wymóc oficjalne zobowiązanie w tej sprawie ze strony państw członkowskich.

Jak przypomina tygodnik, trzy lata temu prezydent Jacques Chirac mówił o tym ze Polska, Czechy i Węgry będą członkami Unii Europejskiej w 2000 roku. Obecnie zarówno Chirac, jak i inni liderzy Unii milczą na ten temat. W ciągu dziesięciu lat od upadku komunizmu w Europie wschodniej, Unia jakby nie doceniając ważności jednego z największych wydarzeń w drugiej połowie XX wieku, zajęta była sytuacją państw członkowskich. Żadne z państw kandydujących nie jest bliskie zakończeniu procedur akcesyjnych. Unia Europejska mówi teraz, że będzie gotowa do zaakceptowania nowych członków od 2003 r., nie oznacza to jednak ich przyjęcia. Jak podaje tygodnik, sześć z pośród 13 państw kandydujących poprosiło o gwarancję, zapewnienie czy rzeczywiście drzwi Unii zostaną otwarte w 2003 r. Rządy państw członkowskich Unii optują przecież za datą 2005/06. Jaka jest przyczyna opóźnienia rozszerzenia Unii? - pada pytanie. Autorzy artykułu jako jedną z nich podają strach przed napływem siły roboczej z Europy wschodniej wśród Austriaków i Niemców. Jednocześnie Unia dąży do wprowadzenia zmian, mających na celu zabezpieczenie jej instytucji przed napływem interesantów z nowych państw członkowskich. Co więcej, Komisja Europejska, organ władzy wykonawczej Unii, chce by państwa kandydujące perfekcyjnie wypełniły wymogi akcesyjne. Według The Economist, wszystkie przeszkody mogą zostać pokonane dzięki politycznej woli ze strony UE. Z drugiej strony kandydaci powinni zadbać o własne interesy, wystąpienie sześciu kandydatów jest dobrym przykładem. Spośród 13-tki kandydatów Bułgaria, Rumunia i Turcja mają przed sobą dłuższą perspektywę przygotowań. Szanse na zakończenie przygotowań w ciągu pięciu lat mają Czechy, Estonia, Łotwa, Litwa, Polska, Słowacja, Słowenia, Węgry, Cypr i Malta. Według The Economist, najlepszą strategią państw kandydujących byłoby wspólne wystąpienie adresowane do 15-stki unijnych rządów z prośbą o oświadczenie w sprawie wspólnego stanowiska wobec realnej daty rozszerzenia Unii. Wiadomo, że najbliższą możliwa datą jest rok 2005, będzie to dla kandydatów potwierdzenie słuszności obranego kursu i motywacja do przeprowadzenia dalszych reform, a Unii pomoże w odpowiednim zreformowaniu i dostosowaniu instytucji na przyjęcie nowych członków. Dodatkowo w oświadczeniu powinna znaleźć się informacja o ewentualnym wykluczeniu państwa, które zdaniem Unii nie jest w stanie zakończyć przygotowań przed 2005 rokiem. Wskazanie roku 2005 pozwoli również przezwyciężyć w Austrii i Niemczech obawy przed napływem siły roboczej z zewnątrz. Zdaniem tygodnika The Economist, przygotowywany na wniosek tych państw projekt ograniczeń i restrykcji dotyczących napływu siły roboczej z państw nowoprzyjętych jest nieporozumieniem. Lepszym rozwiązaniem byłoby zobligowanie poszczególnych państw członkowskich Unii obawiających się napływu z zewnątrz do wprowadzenia określonych przepisów tylko na swoim terytorium pozostawiając wolną rękę pozostałym państwom unijnym. Ogłoszenie decyzji o rozszerzeniu Unii wraz z określeniem ewentualnej daty może mieć również i negatywne strony: Unia może znaleźć się pod presją konieczności przyjęcia nowych członków zanim będą one gotowe do wejścia do Unii. Z drugiej strony, według The Economist, żadne z państw aspirujących do wejścia do Unii nie wypełni w 100% wymagań unijnych - tych warunków nie spełniają nawet same państwa Unii. Tak więc czy przyjęcie choćby dziś dziesięciu najbardziej zaawansowanych w negocjacjach akcesyjnych państw do Unii wywołałoby ogromne problemy? W kilku aspektach tak - Unia Europejska, a dokładnie jej administracja, musiałaby sobie poradzić z problemem “nieuszczelnionych” granic na wschodzie, z problemem przemytu artykułów i nielegalnych imigrantów. Biorąc pod uwagę aspekt gospodarczy, to przyjęcie nowych członków nie wprowadzi większych utrudnień, nawet jeżeli Unia odmówi przyznania subsydiów dla rolnictwa. Pogląd taki The Economist opiera na stwierdzeniu, że państwa kandydujące częściowo prowadzą już teraz wolny handel z Unią Europejską. Nie powinno być problemów w kwestiach politycznych - podstawy demokracji we wszystkich dziesięciu państwach kandydujących są zabezpieczone. Jeżeli pojawiłyby się jakieś zastrzeżenia, Unia może zawiesić takie państwo w prawach głosu. Fakt, że rządy państw kandydujących kontynuują proces pro-unijnych reform świadczy na ich korzyść, lecz zaufanie do Unii w państwach kandydujących, szczególnie wśród obywateli, maleje.

Archiwum ABCNET 2002-2010