z posiedzenia Sejmowej Komisji Nadzwyczajnej do rozpatrzenia projektów ustaw o zmianie ustawy o Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu oraz projektu ustawy o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa komunistycznego z lat 1944 -1990 w dniach 20, 21 i 22 czerwca 2006 roku.
Z ramienia Australijskiej Grupy Lustracyjnej (AGL), upoważnieni także przez Grupę inicjatywną „Polonia Bez Agentów”, oraz „Ruch Rodaków”, udział w pracach komisji sejmowej wzięli: Jadwiga Chmielowska i Ryszard Majdzik. 21 i 22 czerwca obecny był również Marek Podlecki a 21 czerwca Artur Rogala.
20 czerwca o godzinie 12.00 zebrał się zespół roboczy Komisji Nadzwyczajnej w celu prac redakcyjnych nad art. 4 projektu ustawy o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa. W pracach zespołu wzięli udział Jadwiga Chmielowska i Ryszard Majdzik. Omawiany artykuł 4 tej ustawy precyzuje kto jest a kto nie jest osobą publiczną, czyli kto powinien posiadać zaświadczenie z IPN. Wprowadzono między innymi zapis dotyczący dyrektorów szkół. Dyskutowano też o potrzebie lustracji całego środowiska dziennikarskiego.
Jadwiga Chmielowska pełniąca funkcję Przewodniczącej Komisji Rewizyjnej Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich (SDP) w Oddziale Katowickim poinformowała o istnieniu uchwały władz naczelnych SDP wzywającej do powszechnej lustracji dziennikarzy. Dzięki współpracy z Przedstawicielem Stowarzyszenia Wolnego Słowa z Warszawy biorącemu również udział w pracy zespołu udało się przesłać dokumenty SDP do prezydium Nadzwyczajnej Komisji Sejmowej.
Uzgodniono też potrzebę wprowadzenia zapisu o fakultatywnym posiadaniu zaświadczenia oraz wstępnie podano propozycje odpowiednich zapisów.
O godzinie 15.00 odbyło się posiedzenie komisji nadzwyczajnej. Do komisji wpłynęło pismo Prezesa IPN informujące, że wszystkie (proponowane przez Pałubickiego na wcześniejszym posiedzeniu) formacje mieszczą się w zapisie „Informacja Wojskowa”. W tym samym piśmie Prezes IPN stwierdza, że Biuro Paszportowe MSW prowadziło działalność operacyjną w oparciu o pracę z osobowymi źródłami informacji (werbunek własnej agentury) a także, że pracownicy Wyższej Szkoły Oficerskiej w Legionowie traktowani być powinni jako funkcjonariusze. Obydwie te sprawy sygnalizowała Jadwiga Chmielowska - przedstawicielka Polonii podczas poprzednich posiedzeń komisji.
Przyjmowano kolejne punkty ustawy dokonując poprawek redakcyjnych. Posiedzenie zakończyło się przyjęciem art. 22 w rozdziale 4 o dostępie do informacji.
Przedstawiciele Polonii zwrócili się do pracowników biura legislacyjnego z prośbą o pomoc w sprecyzowaniu zapisu o organizacjach polonijnych. Definicja organizacji polonijnych musi bowiem istnieć, gdyż dostają one dofinansowanie z senatu RP i Stowarzyszenia „Polonia”. Były Koordynator Służb Specjalnych Pałubicki i dyr. Zając z IPN podnosili stale kwestię niedefiniowalności organizacji polonijnej.
21 czerwca o godzinie 12.00 zespół roboczy kontynuował prace nad redakcją art.4, czyli wykazu osób publicznych w rozumieniu ustawy. Ryszard Majdzik ponowił pytanie, o zapis w ustawie dotyczący władz organizacji polonijnych i możliwości przeprowadzenia lustracji wśród członków tak, jak to jest proponowane w stosunku do stowarzyszeń i związków zawodowych w Polsce. Pałubicki zaprotestował, powołując się na możliwość ujawnienia byłych agentów PRL i ułatwienia ich werbunku przez obce służby - głównie rosyjskie.
Jadwiga Chmielowska powołała się na istniejącą od połowy lat 70 współpracę wszystkich służb bezpieczeństwa byłych państw satelickich ZSRR z KGB i GRU. Przypomniała istnienie Połączonego Systemu Ewidencji Danych (PSED), dzięki któremu wszystkie informacje były przekazywane Moskwie. W związku z zarzutem p. Pałubickiego, że przedstawiciele AGL wprowadzają posłów w błąd Jadwiga Chmielowska zobowiązała się dostarczyć kopie dokumentu o współpracy służb specjalnych NRD i PRL. Przypomniała Pałubickiemu to, że sam potwierdził fakt wysyłania jednej kopii mikrofilmów dokumentów agenturalnych do Moskwy.
Ryszard Majdzik powrócił stanowczo do konieczności objęcia lustracją Polonii i zarzucił, że dyskusja jest cały czas celowo rozmywana i wekslowana na rzeczy nieistotne. Stwierdził, że może tu chodzić wręcz o ochronę agentów sowieckich. Postawił wniosek o jak najszybsze przekazanie do IPN akt dotyczących rozpracowywania Polonii znajdujących się w MSZ i w „Wspólnocie Polskiej” w Pułtusku.
O godzinie 15.00 rozpoczęło się posiedzenie Komisji Nadzwyczajnej. Przyjmowano kolejne artykuły. Art.. 40 mówi o wymogu złożenia w IPN żądania wydania zaświadczenia.
Poseł Mularczyk zwrócił uwagę na to, że po likwidacji Biura Rzecznika Interesu Publicznego i Sądu Lustracyjnego należy określić co dzieje się ze sprawami przez nie rozpatrywanymi. Dotyczy to zarówno wydanych postanowień jak i spraw w toku.
Przedstawiciel Polonii Artur Rogala zwrócił się o zaproszenie na kolejne posiedzenia komisji i zespołu roboczego eksperta Antoniego Macierewicza – Ministra Spraw Wewnętrznych w Rządzie Jana Olszewskiego, gdyż są sprzeczne informacje w zakresie funkcjonowania komunistycznych służb specjalnych p. Pałubickiego - Koordynatora Służb Specjalnych w Rządzie Buzka, i przedstawicieli Polonii.
Posłowie dyskutowali również o powiązaniach byłej agentury PRL ze światem biznesu i przestępczym.
Marek Podlecki filmował przebieg posiedzenia komisji i przeprowadził dla TV polonijnych wywiady z posłami, przedstawicielem IPN oraz p. Pałubickim.
22 czerwca o godzinie 12 odbyło się posiedzenie zespołu roboczego Komisji. Przedstawiciele Polonii wręczyli członkom prezydium Komisji nadzwyczajnej projekty konkretnych zapisów w ustawie. Eksperci zwrócili bowiem uwagę na to, że nie potrzeba szukać jakiś definicji co jest, a co nie jest organizacją polonijną. Wystarczy przyjąć zapis co jest taką organizacją w rozumieniu ustawy. Proponowane zapisy brzmią:
W art. 4 ust. 1 osobami pełniącymi funkcje publiczne są:
- Osoby pełniące funkcje z mianowania lub wyboru w polonijnych organizacjach i środkach masowego przekazu, korzystających z dotacji lub innych form finansowania polskich instytucji państwowych i samorządowych.
- Osoby pełniące funkcje z mianowania lub wyboru w Stowarzyszeniu „Wspólnota Polska”, Fundacja „Pomoc Polakom na Wschodzie” oraz innych stowarzyszeniach i organizacjach działających na rzecz Polonii i Polaków zamieszkałych za granicą.
- Osoby pełniące funkcje w handlowych, gospodarczych i kulturalnych przedstawicielstwach za granicą.
Zapisy o personelu ambasad i konsulatów przyjęto wcześniej.
W związku z zarzutem p. Pałubickiego, że przedstawiciele Polonii wprowadzają posłów w błąd, mówiąc o daleko idącej współpracy dawnych służb komunistycznych w ramach np. wspomnianego już PSED Jadwiga Chmielowska przekazała na ręce Przewodniczącego Komisji ramowe porozumienie zawarte pomiędzy Ministerstwem Bezpieczeństwa Państwa NRD a Ministerstwem Spraw Wewnętrznych PRL. Znalazł się w tym dokumencie z marca 1982r. między innymi taki zapis: - wspólnie realizować odpowiednie działania polityczno-operacyjne w celu wniknięcia do central tajnych służb USA, RFN, Wielkiej Brytanii, Francji i LR Chin oraz ujawnienia i przeszkadzania ich wrogiej działalności.
Dyskutowano dalej nad możliwościami „lustracyjnymi” związków zawodowych i stowarzyszeń.
Posiedzenie komisji planowane na godzinę 15.00 zostało odwołane. O kolejnym terminie posiedzenia osoby pracujące w komisji zostaną powiadomione.
Uwagi:
Są poważne próby ograniczenia zakresu lustracji. Podstawowym argumentem jest wydolność pracowników IPN - coraz częściej wychodzą na jaw 7 letnie zaniedbania zarówno w wyposażeniu sprzętowym, organizacyjnym jak i kadrowym IPN.
Warszawa 22 czerwca 2006r.
Jadwiga Chmielowska, Ryszard Majdzik, Marek Podlecki, Artur Rogala