KONCEPCJA BEZPIECZEŃSTWA ROSJI

Miesięcznik niemiecki „Osteuropa”, marzec 2000, Franz Walter; Nowa koncepcja bezpieczeństwa narodowego Rosji. Autor zawarł krótki komentarz dotyczący przygotowania i znaczenia rosyjskiej koncepcji oraz doktryny bezpieczeństwa. Autor powtarzając zdanie S. Borisowa [komentator z gazety Niezawisimoje Wojennoje Obozrienje] stwierdza, że nowa koncepcja wykazuje poważne zmiany wobec poprzedniej z 1997 roku ponieważ "w ostatnich dwóch latach konfrontacja Rosja-Zachód zaostrzyła się, jak też wzmogła się aktywność międzynarodowego terroryzmu". W pierwszej koncepcji wskazywano na brak w najbliższej przyszłości poważnego zagrożenia zewnętrznego, widząc przede wszystkim wewnątrz kraju źródło możliwych niebezpieczeństw. W następstwie tego cała rosyjska struktura militarna miała ulec reformie, przez co należy rozumieć redukcję sił zbrojnych. Dla ministerstwa obrony FR, które liczyło na dodatkowe środki z budżetu, taka koncepcja była nie do przyjęcia. Jednakże wojna NATO przeciw Jugosławii zupełnie wybawiła je z problemu braku zewnętrznego zagrożenia. I tak w nowej koncepcji mówi się: "Iż wzrasta poziom i rozmiar zagrożeń w sferze militarnej”. Uniesione do rangi strategicznej doktryny, przejście NATO do praktyki militarnych akcji poza zakresem odpowiedzialności Paktu oraz bez przyzwolenia Rady Bezpieczeństwa ONZ, zawiera w sobie niebezpieczeństwo destabilizacji całkowitego strategicznego położenia [Rosji] w świecie." Do tego dochodzi stwierdzenie iż grupa przodujących państw swój postęp w technice obrony obróciła przeciw Rosji, co może prowadzić do "nowego jakościowo etapu wyścigu zbrojeń". To wszystko ma zmieniać wagę sytuacji systemu obrony Rosji, którego stan w nowej koncepcji zatwierdzonej przez Putina 10 stycznia 2000 roku, określa się jako zły i wymagający doinwestowania. Zdaniem autora, przede wszystkim znacząco bardziej sceptyczna postawa wobec Zachodu godna jest uwagi w tym dokumencie, a mniej wynikające z niego zwiększone prawdopodobieństwo rozpętania konfliktu z użyciem broni jądrowej. Wprawdzie w poprzedniej koncepcji Rosja zastrzegła sobie prawo do użycia "wszelkich sił i środków w tym broni jądrowej w razie powstania zagrożenia dla suwerenności FR, będącej wynikiem rozpętania przeciwko niej zbrojnej agresji”. - Podczas gdy w obecnej koncepcji Rosja ma tak postąpić dopiero "gdy wyczerpane zostaną wszystkie inne środki zmierzające do rozwiązania sytuacji kryzysowej lub też gdy te okażą się nieskuteczne". - A więc teoretycznie ograniczono możliwość użycia broni jądrowej. Autor jednak stwierdza iż "nie tyle zmiana sformułowań co realne powody pozwalają mówić o wzroście atomowego zagrożenia". Bowiem od paru lat „wobec stosunkowej słabości sił konwencjonalnych wzrosła pozycja broni jądrowej jako podstawy odstraszania [przed dokonaniem agresji]”. Już w 1992 roku wcześniejsze zobowiązanie ZSRR do nie używania broni jądrowej jako pierwszy w ewentualnym konflikcie, zostało poważnie ograniczone, a rok później całkowicie zniesione. Biorąc pod uwagę treść oraz sposób wypracowania nowej koncepcji bezpieczeństwa autor stwierdza iż "nie należy się dziwić, że dokument ten ma charakter kompromisowy i często pozostawia miejsce dla dalszej konkretyzacji (...), czasem też wydaje się być trywialnym lub nic nie mówiącym". Wypracowaniu koncepcji bezpieczeństwa towarzyszyło też zredagowanie doktryny militarnej co czyniono w ramach ministerstwa obrony na długo przed rozpoczęciem prac nad tym pierwszym dokumentem. Istotne jest, iż Ministerstwo to przekazało Radzie Bezpieczeństwa FR projekt doktryny bezpieczeństwa - dokumentu podrzędnego wobec koncepcji - 5-ego października 1999, a więc dokładnie w tym samym dniu, w którym Rada ta pod przewodnictwem Putina zaaprobowała nową koncepcję bezpieczeństwa. Wobec podniesionej w samej Rosji krytyki projektu doktryny oraz braku jego szerszej akceptacji autor określa go jako „niewypał”.

Archiwum ABCNET 2002-2010